MUHASEBE UYGULAMALARI

ÜNİTE 1- ENVANTER İŞLEMLERİ

ENVANTER: Saymak,ölçmek,tartmak,değerlemek suretiyle bilanço gününde tüm mevcutları, alacakları ve borçları kesin bir şekilde tesbit etme işlemine envanter denir.
Envanter türleri şunlardır:
1- Kuruluş envanteri :İşletmeler kurulduklarında ilk yapacağı kuruluş envanteridir.
2- Dönemsonu envanteri : 31.12.- itibariyle çıkarılması zorunlu olan envanterdir.
3- Devir envanteri: İşletmeler devredildiklerinde devir envanteri çıkartmak zorundadır.
4- Tasfiye envanteri : İşletmeler tasfiye edildiğinde tasfiye envanteri çıkartacaklardır.

Envanter 2’ye ayrılır :1- Muhasebe dışı envanter
2- Muhasebe içi envanter

1- Muhasebe dışı envanter : Muhasebe kayıtları dikkate alınmadan çıkarılan envantere muhasebe dışı envanter denir.Envanterin tanımını içerir.
T.T.K.’ca düzenlenmiştir.Yılda en az 1 kez yapılmalıdır.Bilanço muhasebe dışı envantere göre düzenlenir.
Değerleme : Bir işletmenin varlıklarının ve borçlarının bilanço günündeki gerçek değerlerinin tesbit ve takdiri işlemine değerleme denir.
a) T.T.K.’ya göre değerleme : Maliyet bedelini esas almıştır.
b) V.U.K.’a göre değerleme : 7 gruba ayrılır:
1- Maliyet bedeli : Bir iktisadi varlığın elde edilmesi veya değerinin arttırılması için yapılan giderlerin toplamına maliyet denir.
Maliyet bedeli şu varlıklara uygulanır:
- Maddi duran varlığa
- Maddi olmayan duran varlığa
- Ticari mallara
- Üretilen mamüllere
- Üretilen tarımsal ürünlere
2- Borsa rayici : Borsaya kayıtlı iktisadi varlıkların bilanço günündeki borsa değerini ifade eder. Yabancı paralara uygulanır.
3- Tasarruf değeri ( peşin değer): Bir iktisadi varlığın değerleme gününde sahibi için arzettiği değerdir.Senetli alacaklara ve senetli borçlara uygulanır.
4- Mukayyet değer( kayıtlı değer) : Bir iktisadi varlığın muhasebe kayıtlarında görünen değeridir.Senetsiz alacak ve senetsiz borçlara uygulanır.
5- İtibari değer (nominal-üzerinde yazılı): Her türlü senet hisse senedi ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değerdir.Para ve çıkarılmış tahvillere uygulanır.
6- Rayiç bedel : Bir iktisadi varlığın piyasadaki alım-satım değerini ifade eder.
Sadece gayrimenkullere uygulanmaz.
7- Emsal bedel: Gerçek bedeli bilinmeyen veya tam tesbit edilemeyen iktisadi
varlıkların benzerlerine nazaran sahip olduğu değerdir.Değeri düşen mallara uygulanır.
Emsal bedelde şu sıralama izlenir: 1-Ortalama fiyat 2- Maliyet bedeli 3- Takdir esası
Muhasebe ilkelerine göre değerleme: Ya maliyet yada maliyet bedeli ile piyasa fiyatından hangisi düşük ise onunla değerleme yapılır.
NOT: Tüm kanun ve ilkeler açısından ortak değerleme yöntemi maliyet bedelidir.
2- Muhasebe içi envanter : Muhasebe dışı envanterin kayıtlara geçmiş halidir.
Sırasıyla şu aşamalardan oluşur:
-Genel geçici mizan

- Envanter ve kayıtları

- Kesin mizan

- Mali tablolar ( bilanço ve gelir tablosu)

- Hesapların kapatılması


KAR HESAPLAMA YÖNTEMLERİ

1)Özsermaye karşılaştırmasıyla karın tesbiti:
DSÖS – DBÖS + ÇEKİLEN – İLAVE = KAR/ZARAR
( DSV-DSB ) – ( DBV-DBB ) + ÇEKİLEN – İLAVE = KAR/ZARAR

2)Hasılat yöntemi ile karın tesbiti :
Gelir ve giderler tahakkuk etmiş olsa bile alınmış yada ödenmiş kabul edilir.
GELİRLER – GİDERLER = KAR/ZARAR
GELİRLER > GİDERLER = KAR
GİDERLER > GELİRLER = ZARAR
NOT: Envanter işlemleri esnasında en önemli kalem Ticari Mal ‘dır.
TTK’ ya göre bulunan kar Ticari kar
VUK’ a göre bulunan kar Mali kar/ Vergi kar’ıdır.