Başarılı olmak için çalışmak gerekir. Çalışmak ise verimli olmalıdır. Çalışma ile hedefe ulaşabilmelidir. Aksi takdirde boşa kürek çekmiş olunur. Sizlere yardımcı olmak için aşağıya verimli çalışmanın ilkeleri çıkarılmıştır. Çalışmalarınızda bunlara uyulursa mutlaka başarılı olunacaktır.
Başarı dileklerimizle sevgilerimizi sunarız.
VERİMLİ ÇALIŞMANIN İLKELERİ
A- DERSTEN ÖNCE UYULMASI GERKEN İLKELER:
1. Her öğrenci kendi çalışma ortamına göre bir çalışma planı hazırlamalı ve bu plana mutlaka uymalıdır.
2. Çalışma metodunu dersin özelliğine göre seçmelidir. (Okuma, not tutma, anlatım, tümden gelim, tüme varım gibi) sayısal dersler çalışırken mutlaka metodu olarak yazarak çalışma metodu uygulanmalıdır.
3. Ders çalışmaları mutlaka belli bir yerde sakin bir ortamda bir masa üzerinde yapılmalıdır.
4. Hemen her derste bütün konular çalışılmalı, konular arasında önemli önemsiz ayrım yapılmalıdır.
5. Ders araç ve gereçlerini çalışmaya başlamadan önce hazırlamalı, unutulmamalıdır ki araç ve gereç ihtiyacı olduğunda temin edilmeye çalışılırsa hem zaman kaybına hem de dikkat dağılmasına neden olur.
6. Çalışmaya psikolojik olarak hazır olmayan kişi problemlerinden kendisini soyutladıktan sonra çalışmaya başlamalıdır.
7. Öğrenmeyi aralıklarla yapmalı, bu aralıklarda dinlenmeyi, gezinti, söyleşi, müzik ile yapılabilir.
8. Çalışkan konu kendi başına bir bütün değilse, geçmiş konular gözden geçirilmelidir.
9. Sözel dersler çalışılırken ana düşünceleri dile getiren anahtar kelime ve cümleler tespit edilmeli gerekirse renkli kalemle altları çizilmelidir.
10. İşlenecek konu dersten önce çalışılmalı, anlaşılmayan yerler tespit edilerek derse girilmelidir.
11. Ders çalışılırken motive olunmalı, televizyon karşısında veya yatarak çalışmanın etkinliğini azaltacağı unutulmamalıdır.
12. Düzenli bir defter tutma alışkanlığı kazanılmalı. Tükenmez kalem yerine kurşun kalem kullanmaya özen göstermelidir.
13. Çalışırken bir cevabı ezberlemek yerine konuyu anlamaya veya problemin çözümü yolunu öğrenmeyi seçmelidir.
14. Anlatım dersinin arkasından sayısal (matematik, fenbilgisi gibi) bir ders çalışılmalıdır.
15. Sabah kahvaltısı yaparak okula gelmesi, aksi takdirde ders dinleme dikkatinin azalacağı unutulmamalıdır.
B – DERS ESNASINDA UYULMASI GEREKEN İLKELER:
1. Sınıfta dersler iyi dinlenmesi, ders sırasında başka şeylerle meşgul olunmamalı, anlamadığı yeri anında öğretmenine sormalıdır.
2. Öğretmen dersi anlatırken üzerinde durduğu noktalar ve sınıfa yönetilen sorular not edilmeli ve sonra çalışılmalıdır.
3. Tahtaya yazılan bilgiler ve problem çözümleri dikkatli bir biçimde deftere geçirilmeli ve kontrol edilmelidir.
4. Derslerde devamsızlık yapılmamalı, eğer zorunlu olarak yapılmışsa o dersteki konu arkadaşlardan öğrenilmelidir. Unutulmamalıdır ki bir sonraki konunun öğrenilmesi bir önceki konunun bilinmesine bağlıdır.
5. Sınavlarda soruların cevaplarına geçilmeden önce cevaplar zihinsel tasarlanmalı, kağıtlar verilmeden önce mutlaka kontrol edilmelidir.
C – DERSTEN SONRA UYULMASI GEREKEN İLKELER:
1. Bütün dersler işlendikçe çalışılmalı, konular biriktirilmemelidir.
2. Dersler tekrar edilirken, anlaşılmayan konular tespit edilmeli, bir sonraki derste öğretmenine sorarak öğrenilmeli. Sorarak öğrenilenlerin unutulmayacağı hatırdan çıkarılmamalıdır.
3. Sayısal dersler çalışılırken sınıfta öğrenilen çözüm yollarının yanı sıra başka çözüm yollarının da olup olmadığı kaynak kitaplardan araştırılmalı, özellikle örnek çözümler çoğaltılmalıdır.
4. Zor anlaşılan konular en verimli çalışma saatleri ayrılmalıdır.

|
Tasfiye:Faaliyetlerine son verilen işletmenin tüm alacaklarının tahsili tüm borçlarının ödenmesi ve mevcutların paraya çevrilmesi sürecine tasfiye denir.2 tür tasfiye vardır:
1-Dağılma(infisah):yasada ya da anasözleşmede belirtilen nedenlerden birinin gerçekleşmesiyle şirketin faaliyetine kendiliğinden son verilmesi işlemidir.
2-Dağıtma(fesih):yasa yada anasözleşmede belirtilen nedenlerden birinin gerçekleşmesiyle mahkemenin kamu otoritesinin yada ortakların alacağı karar ile şirketin tasfiye edilmesidir.
Kollektif ve komandit şirkette tasfiye nedenleri:
1-Sözleşmede belirtilen sürenin dolması
2-Sözleşmede belirtilen amaca ulaşılması yada amaca ulaşma olanağı olmaması
3-Ortakların aldığı oybirliği kararı
4-Şirketin iflası
5-Başka bir şirketle birleşme
6-Sermayenin 2/3 ünün yitirilmesi
7-Mahkeme kararı
8-Ortaklardan birinin ölümü
9-Komandit için komandite ortak şirketten ayrılırsa şirket tasfiye olur.
Anonim şirkette tasfiye nedenleri:
1-Sözleşmede belirtilen sürenin dolması
2-Sözleşmede belirtilen amaca ulaşılması yada amaca ulaşma olanağı olmaması
3-Şirketin kanuni organlarından birinin eksikliği
4-Şirketin kendi hisse senetlerini toplaması
5-Genel kurulun dağılma kararı alması
6-Mahkemenin vereceği karar
7-Şirketin iflası
8-Başka bir şirketle birleşilmesi
Limited şirkette dağılma nedenleri:
1-Esas sermayenin ¾ üne sahip ortakların dağılma kararı alması
2-Ortaklardan birinin talebiyle mahkemenin vereceği karar
3-Ortak sayısın 2 inin altına inmesi yada 50 nin üstüne çıkması
Tasfiye işlemleri şu şekilde yürütülür:
Tasfiye işlemini tasfiye memuru yürütür.Tasfiye memuru sözleşmede belirlenebileceği gibi mahkemenin tesbit ettiği biride olabilir.
1-Tasfiye başlama bilançosu düzenlenir.
2-Şirket ünvanı başına tasfiye ibaresi eklenir.
3-Eksik işlemler tamamlanır.
4-Alacaklar tahsil edilir,vadesi gelmemiş alacaklar iskontolu tutar üzerinden tahsil edilir.
5-Borçlar ödenir,vadesi gelmemiş borçlar iskontolu tutardan ödenir.
6-Mevcutlar paraya çevrilir ve bankaya yatırılır.
7-Tasfiye sonu bilançosu düzenlenir.
8-Defterler notere yada ortaklardan birine teslim edilir.
9-Şirket ünvanı silinir ve tasfiye sonu karı ortaklara dağıtılır.
*Sermaye şirketlerinde her takvim yılı bağımsız bir tasfiye dönemidir.Bir sermaye şirketinin tasfiye işlemleri aynı takvim yılı içinde biterse tasfiye sonu bilançosu düzenlenmesinden sonra 15 gün içinde vergi dairesine bildirim yapılır,tasfiye sonucu oluşan kar vergiye tabidir.
ÜNİTE 18 ŞİRKETLERDE BİRLEŞME TÜR DEĞİŞTİRME
BİRLEŞME:2 yada daha fazla şirketin bir araya gelerek tek bir şirket oluşturmasına birleşme denir.
Birleşme nedenleri şunlardır: 1-Rekabeti yoketmek 2-Büyük sermaye elde etmek 3- Girdi akışını kolaylamak
2 tür birleşme vardır:
1-Yeni şirket kurma: Birleşen şirketlerin hukuksal yapısı son bulur.Yeni isim bünyesinde devam edilir.
2-Katılma yoluyla : Katılım yapan şirketlerin hukuksal yapısı biter,katılınan şirkette devam edilir.
Birleşme koşulları:
1-Birleşilen şirketler aynı türden olmalıdır.
2-Birleşen şirketler ayrı ayrı birleşme kararı alır.
3-Örnek bir bilanço ile borçlarını nasıl ödeyeceklerine dair beyanname düzenlemelidir.
birleşme süreci:
1-Birleşme müzakereleri:Birleşmelerin türü,değişim koşulları,pay dağılımı ve taraflara yüklenecek borç ve yükümlülükler tartışılır.
2-Birleşme sözleşmesi:Sözleşmede ortakların ünvanı,şirketin esas sermayesi,ortakların pay tutarları,taraflara yüklenilen borç ve yükümlülükler ile değişim ölçü ve oranları yeralır.
3-Birleşmenin karara bağlanması
4-Bilançoların ilanı
TÜR DEĞİŞTİRME :Mevcut bir şirketin başka bir şirkete dönüşerek hukuksal anlamda şekil değiştirmesine tür değiştirme denir.
Şahıs şirketinde tür değiştirme:Bir kollektif şti komandit şti.ne,komandit kolektife tasfiye edilmeden dönüşebilir.Bunun için ortakların oybirliği ile karar alması gerekir.Örnek bir bilanço düzenlenir,mahkemeden onay alınır ve tescil ilanı yapılır.
Sermaye şirketinde tür değiştirme:Anonim ve limited şirket birbirine tasfiye olmadan dönüşebilir.

|
Anonim şirkette kar dağıtımına karar veren genel kuruldur.
Kar devlet,ortaklar ve işletme arasında paylaştırılır.
Karın nasıl dağıtılacağını gösteren tabloya kar dağıtım tablosu denir.
Dönem karı
+Kanunen kabul edilmeyen giderler
-Vergiden muaf gelirler
+Eksik değerleme farkları
-Fazla değerleme farkları
MALİ KAR=Kurumlar Vergisi Matrahı*%20=Kurumlar vergisi

Dönem karı * %5 =1.tertip yedek akçe*
Ödenmiş sermaye * %5= 1.temettü*
Dönem karı-Kurumlar vergisi=Gelir vergisi matrahı*%20=Gelir vergisi
Gelir vergisi*%10=Gelir vergisi fonu
Dönem karı-(kurumlar v.+kurumlar v.fonu)-(gelir v+gelir v.fonu)-1.temettü-1.tertip y.akçe=2.tertip yedek akçe matrahı
2.tertip yedek akçe matrahı*%10=2.tertip yedek akçe
2.tertip yedek akçe matrahı-2.tertip yedek akçe=2.temettü

Not:Halka açık AŞ.de 1.temettü %20 üzerinden hesaplanır.

YEVMİYE KAYITLARI
------------------------------------------------------- Dönem karı üzerinden vergi ve diğ.yükümlülükler için karşılık ayırma
Dönem karı vergi ve diğ.yasal yük.karş.
------- Dönem karı vergi ve dği.yasal.yük.karş.
---------------------------------------------------------Net karın tesbiti
Dönem kar/zararı 7
-------Dönem karı vergi ve dği.yasal.yük.karş.
------- Dönem net kar/zararı
--------------------------------------------------------- Karın bilanço hesabına devri
Dönem net kar/zararı
------- Dönem net karı
----------------------------------------------------------Geçmiş yıl karının devri
Dönem net karı
------- Geçmiş yıl karları
----------------------------------------------------------Genel kurul kararıyla kar dağıtımı
Geçmiş yıl karı
-------Yasal yedekler
------- Ortaklara borçlar
-----------------------------------------------------------vergi borcunun kesinleşmesi
Dönem karı vergi ve diğ.yasal.yük.karş.
-------Ödenecek vergi ve fonlar
-----------------------------------------------------------
ÜNİTE - 16 LİMİTED ŞİRKET
Limited şti:En az 2 en çok 50 gerçek yada tüzel kişinin kurduğu,ticari ünvana sahip, ve esas sermayesi belirli ve ortakların sorumluluğu sermaye paylarıyla sınırlı olan şirkettir.
Özellikleri:
*Bankacılık ve sigortacılık faaliyetinde bulunamazlar.
*Ortak sayısı en az 2 en çok 50 dir.
*Sermaye miktarı kanunla belirlidir.
*Hisse senedi ve tahvil çıkaramaz.
*Ortaklık payı devri güçtür.
Kuruluş süreci:
*Anasözleşme yazılır,ortaklarca imzalanır,notere onaylatılır.
*Sözleşmede ticari unvan, şirket merkezi, konusu,şirketin süresi,ortakların pay miktarı,ilan şekilleri yeralır.
*Sanayi vetic.bakanlığndan izin alınır,tescil ve ilan yapılır.
*1 ay içinde vergi dairesine,ssk ve bölge çalışma müdürlüğüne başvurular yapılır.
Tutulan defterler: *yevmiye *kasa *kebir *envanter *kambiyo senetleri *ortaklar pay defteri
Kuruluş kayıtları: Anonimle aynıdır.
SERMAYE DEĞİŞİKLİKLERİ:
1- Sermaye artırımı: Sermaye artırımı yapılması için önceki taahhüt edilen sermayenin tamamının yerine getirilmiş olması gerekir.TTK.ya göre sermaye artırım kararı oybirliği ile alınır.
Sermaye artırım yevmiye kaydı öncekilerle aynıdır.
2- Sermaye azaltımı: Esas sermaye en az sermaye miktarının altına düşemez.Yani kanunun belirlediği limit sermaye ve pay miktarlarının altına inilemez.
Süreç şöyledir: - Ortaklar genel kurul kararı alıp sözleşmeyi değiştirir.
- Mahkemeden bilirkişi raporu alınır.
- Sanayi ve tic.bakanlığı izini alınır.
- Tescil ve ilan yapılır.
Sermaye azaltım yevmiye kaydı diğerleri gibi aynıdır.
KAR DAĞITIMI: Kurumlar vergisi kanunu,Gelir.v.kanunu,Fon kanunları,TTK ve anasözleşmeye göre kar dağıtımı yapılır.Hesaplanması ve yevmiye kaydı anonim ile aynıdır.

|
Anonim şti:Esas sermayesi belirli,paylara bölünmüş,tüzel kişiliğe sahip ve şirket ortaklarına karşı sadece mal varlığıyla sorumlu olan şirkete Anonim şirket denir.Ortakların sorumluluğu semaye paylarıyla sınırlıdır.
2 tür anonim şirket vardır:
1- Aile AŞ: Halka kapalıdır.Kurucu sayısı en az 5 en çok 250 kişidir.
2- Halka açık AŞ: Kurucu sayısı en az 5 olup en fazlası için bir sınır yoktur.
2 tür kuruluş vardır:
a) Ani kuruluş: Sermayenin tamamı ortaklarca taahhüt edilir.Taahhüdün dörtte birinin yerine getirilme zorunluluğu vardır.Kuruluşta şirket sözleşmesi yazılır,imzalanır,notere onaylatılır,Sanayi ve Ticaret Bakanlığından izin alınır,tescil ve ilan yapılır.
Yevmiye kaydı
--------------------------------- Sermayenin tamamının tahhüdü
Ödenmemiş sermaye
------- Sermaye
---------------------------------- Masrafların ortaklardan alınması
kuruluş ve örgütlenme gideri
indirilecek kdv
ortaklara borçlar
------------------------------------
sermaye tahhüdünün dörtte birinin yerine getirilmesi
kasa
------- Ödenmemiş sermaye
-----------------------------------
b)Tedrici kuruluş:
1-Şirket sözleşmesi yazılır,notere onaylatılır,
2-Sermayenin %10’u merkez bankasına veya muteber bir bankaya sanayi ve ticaret bakanlığı adına açılan bir hesaba yatırılarak bloke edilir.
3-Sanayi ve ticaret bakanlığından izin alınır.
4-Sermayenin %90 ‘ı taahhüt edilir.
5- Sermaye piyasası kurulundan izin alınır.
6-Sermayenin %90’ı için hisse senedi ihraç edilir.
7- Hisse senedi bedelleri bakanlık adına açılan hesaba yatırılarak bloke edilir.
8- Şirket genel kurulu toplanarak kuruluşu karara bağlar.
9- Tescil ve ilan yapılır.
Yevmiye kaydı
-------------------------------- sermayenin %10 tahhüdü
ödenmemiş sermaye
-------sermaye
------------------------------- %10 tahhüdün yerine getirilmesi
bankalar
-------ödenmemiş sermaye
---------------------------------- %90 sermayenin tahhüdü
ödenmemiş sermaye
-------sermaye
-------------------------------- hisse senedi ihracı
borçlu nazım hesab
------- alacaklı nazım hesab
-------------------------------- hisse senedi bedellerinin bankada blokajı
bankalar
-------ödenmemiş sermaye
-------------------------------- kuruluş giderinin ortaklardan sağlanması
kuruluş ve örgütlenme gideri
indirilecek kdv
-------ortaklara borçlar
--------------------------------------- blokajın kalkması
bankalar
------- bankalar
-------------------------------------- nazım hesabların kapatılması
alacaklı nazım hesab
------- borçlu nazım hesab
------------------------------------- bankaya ödenen komisyonun kaydı
kuruluş ve örgütlenme gideri
------- bankalar
-----------------------------------




ANONİM ŞİRKETTE SERMAYE ARTIRIMI
1-Aile AŞ.lerinde sermaye artırımı: Öncelikle önceki sermayenin tamamının yerine getirilmiş olması gerekir.
Aşamaları: *Yönetim kurulu karar alır
* Sanayi ve tic.bakanlığından izin alınır.
*Genel kurul da kesin karar alınır
* Sermayenin tamamı tahhüt edilir.
* Tescil ve ilan yapılır.
Artırım şu yollarla yapılabilir:
* Hisse senedi çıkararak
* yedek akçeyi dağıtmayıp karı sermayeye ekleyerek
* hisse senedi tahhüdünü artırarak
* Tahvil sahiplerine alacağına karşı hisse senedi vererek
* Başka şirketle birleşerek
* Değer artışlarını sermayeye ekleyerek
Ani kuruluşta: Sermaye piy. Kurulundan izin alınmaz, hisse senedi çıkarılamaz, Sanayi veTic.Bak.lığından izin alınır.
Tedrici Kuruluşta: Sermaye piyasası kurulundan ve sanayi ticaret bakanlığındanda izin alınır.
Not:Kuruluştaki yapılan tescil ve ilan giderleri Kuruluş ve örgütlenme gideri hesabında izlenir.
Sermaye değişiklikleri sırasında yapılan giderler Finansman gideri hesabında izlenir.
2-Halka açık AŞ.de sermaye artırımı: Şu aşamalar izlenir:
*Yönetim kurulu karar alıp sözleşme değişikliğini hazırlar
* Sermaye piyasası kurulundan izin alınır.
*Sanayi ve Ticaret bakanlığından izin alınır.
*Genel kurul karar verir.
*Tescil ve ilan yapılır.
Kayıtlı sermaye: AŞ.esas sözleşmesinde hüküm bulunmak kaydıyla yönetim kurulu kararı ile TTK.nın sermayenin artırılmasına dair hükümlerine tabi olmaksızın hisse senedi çıkarabilecekleri azami miktarı gösteren ticaret siciline tescil edilmiş sermayedir.Kayıtlı sermayenin tavanı bilançoda dipnot olarak gösterilir.
Çıkarılmış Sermaye: Bilançoda izlenen sermayedir.
Yevmiye kaydı: Kuruluş kayıtları gibidir.
-------------------------- artırım tahhüdü
Ödenmemiş sermaye
-------Sermaye
---------------------------değer artışı ödemelerinin sermayeye eklenmesi
MDV.Yeniden değerleme artışı
------- Ödenmemiş sermaye
------------------------------ hisse senedi ihracı
borçlu nazım hesab
-------alacaklı nazım hesab
------------------------------- bedelin bankada blokajı
bankalar
-------ödenememiş sermaye
----------------------------------- masrafların kaydı
finansman gideri
ind.kdv
------- bankalar
-----------------------------------blokajın çözülmesi
bankalar
-------bankalar
------------------------------------nazım hesabların kapanması
alacaklı nazım hesab
borçlu nazım hesab
--------------------------------------
ANONİN ŞİRKETTE SERMAYE AZALTIMI:
Şu aşamalardan oluşur:
*Yönetim kurulu karar alır
* Mahkemeden bilirkişi raporu alınır.
* Sanayi vetic.bakanlığından izin alınır.
* Genel kurul karar verir.
* Tescil ve ilan yapılır.
Yevmiye kaydı
----------------------------------- azaltım tahhüdü -------------------------- ---------sermayenin geri ödenmesi
sermaye ortaklara borçlar
-------ortaklara borçlar kasa
--------------------------------- ------------------------------------

|
Komandit şti: Ticari bir işletmeyi ticari bir ünvan altında işletmek amacıyla kurulan ve şirket ortaklarından bazılarının sorumluluğunun sermaye payları ile sınırlandırılmış olan şirkettir.Kollektif şti gibidir; farkı ise ortak yapısıdır.
2 Tür ortak vardır:
1-Komandite: Sorumluluğu sınırlandırılmamış gerçek kişi ortaktır..Geliri Ticari kazançtır.
2-Komanditer:Sorumluluğu sınırlı gerçek kişi yada tüzel kişidir,kazancı menkul sermaye iradıdır.
Özellikleri:
1- Ticari ünvanda komandite ortağın adı ve soyadı yeralır.
2- Komanditer ortak emek ve ticari itibar olarak sermaye koyamaz.
3- Temsil ve Yönetim komandite ortağa aittir.
4- Komanditer ortak denetleme yetkisine sahiptir.
5- Komanditer ortağın sermayesi azalmışsa eksiklik tamamlanana kadar kar ve faiz isteyemez.
6- Komanditenin kazancı ticari kazanç, komanditerin kazancı menkul sermaye iradıdır.
Yevmiye kayıtları :Komandit şti de kuruluş, sermaye artış ve azalış, kar zarar dağıtım işlemleri kollektif şti. ile aynıdır.
1- Kuruluş :
----------------------------------- -------------------------------------
Ödenmemiş sermaye Kasa
-------Sermaye ------- Ödenmemiş Sermaye
---------------------------------- --------------------------------------
3- Sermaye artırım : Kuruluş işlemi ile aynıdır.
4- Sermaye azaltımı:
--------------------------------- -----------------------------
Sermaye Ortaklara borçlar
-------Ortaklara Borçlar ------- kasa
--------------------------------- ---------------------------
5- Kar dağıtımı :------------------------- ------------------------------------
Dönem net karı Ortaklara borçlar
------- Ortaklara borçlar ------- kasa
----------------------------- --------------------------------------
6- Zarar dağıtımı:-------------------------- -------------------------------
Ortaktan alacaklar Kasa
------- Dönem net zararı -------Ortaktan alacaklar
-------------------------------- ---------------------------------

|
Kar ve zarar dağıtırken önce şirket sözleşmesine bakılır; kar/zarar konusunda bir hüküm varsa o uygulanır.Sadece kar’a ait hüküm varsa zarar içinde o hüküm uygulanır.İkisi içinde bir hüküm yoksa kar ve zarar eşit dağıtılır.

KAR DAĞITIM YÖNTEMLERİ:
1- Eşit dağıtım
2- Sermaye payıyla bağlı dağıtım
3- Sermaye payına faiz işlettikten sonra dağıtım
4- Yönetici ortağa prim verdikten sonra karın dağıtımı
5- Kar paylarının sermayeye eklenmesi

1-Eşit kar dağıtımı: Tüm ortaklara sermaye karı eşit miktarda dağıtılır.
Yevmiye kaydı şöyledir:
------------------------------------ --------------------------------------
Dönem net karı Ortaklara Borçlar
------- Ortaklara Borçlar -------Kasa
------------------------------------ -------------------------------------
kar dağıtımı kar payının ortağa ödenmesi

2-Sermaye payıyla bağlı dağıtım :En çok kullanılan yöntemdir.
Ortağın kar payı= Ortağın sermaye payı*kar
Şirketin toplam sermayesi

3- Sermaye payına faiz işletildikten sonra kalan karın dağıtımı:Sermaye paylarına belli bir oranda faiz işletilir.Bu tutar kardan düşülür,kalan kar ortaklara dağıtılır.

4-Yönetici ortağa prim verdikten sonra karın dağıtımı:Kardan belli bir oranda yapılan kesinti
yönetici ortağa ödenir.Kalan kar ortaklara dağıtılır.
5-Kar paylarının sermayeye eklenmesi: Kar bazen dağıtılmaz ortakların sermaye paylarına eklenir.Bu durumda sermaye artırım işlemide yapılmış olur.
ZARAR DAĞITIM YÖNTEMLERİ:
1- Zarar paylarının ödenmesi: Oluşan zarar ortaklardan tahsil edilir.Yevmiye kaydı şöyledir.
--------------------------------- --------------------------------
Ortaklardan alacaklar Kasa
-------Dönem net zararı -------Ortaklardan alacaklar
--------------------------------- ----------------------------------
Zararın tahakkuku Zararın ortaktan tahsili
2- Sermaye azaltılarak zararın yokedilmesi: Oluşan zarar sermaye paylarından düşülür,sermaye azaltımı işlemi şeklinde yevmiye kaydı yapılır.
------------------------------ -------------------------------
Ortaklardan alacaklar Sermaye
------- Dönem net zararı ------- Ortaklara Borçlar
------------------------------ -------------------------------
zararın tahakkuku zararın sermayeden düşülmesi

Sermaye payıyla orantılı zarar dağıtımı:sermaye payı*zarar
Toplam sermaye

|
Kolektif şti: Ticari bir işletmeyi ticari bir unvan altında işletmek amacıyla gerçek kişilerce kurulan ve ortaklarının sorumluluğu sınırlandırılmamış olan şirkettir.Tüzel kişiler kuramaz ve ortakta olamaz.
Kuruluş işlemleri sırayla şöyledir:
1- Yazılı bir sözleşme hazırlanır
2- Sözleşme tüm ortaklarca imzalanır.
3- Sözleşme notere onaylatılır.
4- Ticaret siciline kayıt yaptırılır.(en geç 15 gün içerisinde)

Ticaret sicile başvuruda istenen evraklar:
1- Şirket sözleşmesi
2- Ticari durum tasdiknamesi
3- Ortakların nüfus cüzdan suretleri ve ikametgah senetleri
4- İmza sirküleri
5- Ehliyet belgesi (medeni haklardan yararlanma)

Tescil ve ilanla tüzel kişilik kazanan şirket 1 ay içerisinde şu kurumlara başvurmalıdır:
1- Vergi Dairesine 2- SSK.ya(işçi çalıştıracaksa) 3- Bölge Çalışma Müdürlüğü’ne
Not: Kollektif şti ünvanında ortaklardan birinin adı veya soyadı yeralmalıdır.Kanuni mukavelelere göre kurulmayan kollektif şti. adi şirket sayılır.Borçlar Kanunu uygulanır.

Kuruluş işlemlerinin muhasebesi:
Şu defterleri tutarlar: 1-Yevmiye 2- kebir 3- kasa 4-envanter 5- kambiyo senetleri defteri

Kuruluş yevmiye kayıtları 2 aşamadan oluşur:
1- Sermayenin taahhüdü 2- Sermaye taahhüdünün yerine getirilmesi
-----------------------------------
Ödenmemiş sermaye
-------Sermaye
----------------------------------- SERMAYE TAAHHÜT KAYDI
Kasa
------- Ödenmemiş Sermaye
-----------------------------------SERMAYE TAAHHÜDÜNÜ YERİNE GETİRME KAYDI

A-)SERMAYE ARTIRIMI VE KAYDI
Sermayedeki değişikliklerin tescil ve ilanı zorunludur.
Şu nedenlerle artırım yapılır:
1- Kuruluş sırasında gerekli sermaye miktarı eksik hesaplanmış olabilir.
2- Şirket iş hacmini genişletmeye karar vermiş olabilir.
3- Enflasyon nedeniyle sermaye yetersiz kalmış olabilir.
4- Yanlış yatırım politikaları sermayeyi olumsuz etkilemiş olabilir.

Sermaye artırımı şu yollarla yapılır:
1- Mevcut ortakların sermaye payları artırılır.
2- Yeni ortak alınır.
3- Başka bir şirketle birleşilir.

Yevmiye kaydı: Sermaye taahhüdü ve taahhüdü yerine getirme kaydı ile aynıdır.
-------------------------------------- -------------------------------------
Ödenmemiş sermaye Kasa
-------Sermaye ------- Ödenmemiş Sermaye
--------------------------------------- --------------------------------------




B-)SERMAYE AZALTIMI VE KAYDI
Sermayedeki değişikliklerin tescil ve ilanı zorunludur.
Şu nedenlerle azaltılır:
1- Kuruluş sırasında gerekli sermaye miktarı fazla hesaplanmış olabilir.
2- Şirket zarar etmiş bu zararı ortaklar karşılamamış olabilir.
3- Şirketten ortak ayrılmış yada ortak çıkarılmış olabilir.

Şu yöntemlerle sermaye azaltılır:
1- Mevcut ortakların sermaye payı azaltılır.
2- Ortak çıkarılır yada ortak ayrılır.

Yevmiye kaydı: 2 kayıt yapılır: 1- Azaltım taahhüt edilir 2-Azaltım yapılır.
-------------------------------- -------------------------------------
Sermaye Ortaklara Borçlar
------- Ortaklara Borçlar -------Kasa
-------------------------------- --------------------------------------
Azaltım taahhüdü Azaltımın yerine getirilişi

|
İşletme: İnsan ihtiyaçlarını karşılamak için mal veya hizmet üreten iktisadi birim veya kuruluşlara işletme denir.Bir kişi kurabilir.İşletme çeşitleri şunlardır:
1- Büyüklüğüne göre: - büyük – orta – küçük - çok uluslu işletme
2- İşkoluna göre : - endüstri - ticaret - hizmet - tarım – turizm
3- Üretilen mala göre : - tüketim malı üreten - endüstri malı üreten
4- Mülkiyetine göre : - özel işletme - kamu işletmesi - karma işletme - yabancı sermayeli işletme
5- Hukuki yapısına göre : -tek şahıs işletmesi - şirketler

İşletmeler şu amaçlarla şirket olmak ister:
- sermaye ve işbölümü sağlamak – sorumluluğu sınırlandırmak - riski dağıtmak

Şirket: 2 yada daha fazla gerçek yada tüzel kişinin ortak bir amaç uğruna zeka servet ve emeklerini birleştirmeleri hususunda yaptıkları anlaşmaya denir.
Özellikleri:
- En az 2 kişi tarafından kurulur.
- Ortak bir amaç olmalıdır.
- Bir sözleşme yapılmalıdır.
- Belli bir sermaye konmalıdır.
Tüzel: Kanunen kazanılan kişiliktir.
Gerçek: Doğuştan kazanılan kişiliktir.

Şirketlerin Sınıflandırılması:
1-Borçlar kanununa göre:
Adi şti: Tüzel kişiliği yoktur.Kuruluşu bir şekle bağlı değildir.Ticari unvan zorunluluğu yoktur.Şirket sözleşmesi yazılı veya sözlü olabilir.
2-Özel kanunla kurulan şti: Devlet tarafından belli bir amacın gerçekleştirilmesi için özel bir kanunla kurulan şirkettir.
3- Kooperatifler : Bireylerin ortak menfaatlerini gerçekleştirmesi için kurulan tüzel,değişir ortaklı ve sermayeli şirkettir.
4- TTK.ya göre : 2 gruba ayrılır:
a) Şahıs şirketi b) Sermaye şirketi
- Kollektif şti. - Anonim Şirketi
- Komandit şti. – Limited Şti
- Eshamlı komandit(sermayesi paylara bölünmüş komandit şti.)
Özellikleri:
1- Şirket sözleşmesi yazılıdır.
2- Tüzel kişidir.
3- Ticari ünvanı olmalıdır.
4- İflasa tabidir.
5- Ticaret siciline kayıtlıdır.
6- Ticari defterleri tutmak zorundadır.
Şahıs ve sermaye şirketleri arasındaki farklılıklar şunladır:
1- Şahıs şirketi ortakları gerçek kişi ( komanditer ortak hariç),Sermaye şirketinde gerçek yada tüzeldir.
2- Şahıs şirketinde sorumluluk sınırsız,(komanditer hariç), sermaye şirketinde sermaye payına bağlıdır
3- Şahıs şirketinde sermaye miktarı belirsiz,sermaye şirketinde sermaye miktarı kanunla belirlidir.
4- Şahıs şirketinde emek,ticari itibar sermaye olur(komanditer hariç),sermaye şti.de bu olamaz.
5- Şahıs şti.de sözleşme oybirliği ile değiştirilir, sermaye şti.de sözleşme oyçokluğu ile değişir.
6- Şahıs şti.de ortağın ölümü şirketin sona erme nedeni olabilir,sermaye şirketini bu etkilemez.
7- Şahıs şti.nde ortaklar Gelir vergisi öder, sermeye şti hem gelir hem kurumlar vergisi öder.
8- Şahıs şti ortaklığının devri zordur, sermaye şti ortaklığı devri daha kolaydır.
9- Şahıs şti. yedek ayırmaz,sermaye şirketi yedek ayırır.
10-Şahıs şti ünvanında ortaklardan birinin adı olmalı,sermaye şti.nde bu zorunluluk yoktur.

|
31 aralıkta genel geçici mizan düzenlenir
dönemsonu envanteri yapılır düzeltmeler yapılır.
Kesin mizan düzenlenir mali tablolar yapılır ve en son hesaplar kapatılır.
Hesaplar ters kayıtla kapatılır.
Bilanço: Doğruluk , samimiyet ve açıklık niteliklerini taşımalıdır.İşletmenin mali durumunu belli bir tarih itibariyle gösterir.
Gelir tablosu: İşletmenin belli bir dönemdeki faaliyet sonuçlarını gösterir.
Ticari kar ttk.ya göre bulunan kar, Mali kar vuk.a göre bulunan kardır.



Ticari kar ile mali kar karşılaştırması: TİCARİ KARDAN MALİ KARA GEÇİŞ
Değerleme: TTK maliyet,Vuk da belirli TİCARİ KAR+KAN.KABUL EDİLM.GİDER
Giderler yönünden : ttk ve vuk ta farklıdır. – VERGİDEN MUAF GELİR
Amortisman: TTK serbest,vuk %20 + EKSİK DEĞERLEME FARKI
Karşılık ayırma:ttk serbest, vuk zorunlu - FAZLA DEĞERLEME FARKI

|
İşletmenin faaliyetinde 1 yıldan fazla uzun sürede kullanmak için elde ettiği varlıklar duran varlıktır.
2 gruba ayrılır: 1- maddi duran varlık 2- maddi olmayan duran varlık
1- MADDİ DURAN VARLIK: Fiziksel yapıya sahip duran varlıklardır, şu hesaplarda izlenir.
Arazi ve arsa
Yer altı yerüstü düzenleri
Binalar
Tesis makine ve cihazlar
Taşıtlar
Demirbaşlar
Diğ.maddi dur.varlıklar
Birikmiş amortismanlar
Yapılmakta olan yatırımlar

DEĞERLEME :
* TTK .da maliyet bedeli ile değerleme yapılır,bu bedelden amortisman ayrılır.
* VUK.da maliyet bedeli ile aktife varlık kaydedilir ve değerleme yapılır, Bu varlıkla ilgili yapılan giderler malın maliyetine eklenir.

AMORTİSMAN: Maddi duran varlıklar için ayrılan aşınma ve yıpranma payına amortisman denir.Duran varlığın değeri kullanılan süreye göre dağıtılarak gider yazılır.
Arsa ve araziler amortismana tabi değildir.TTK bu konuda işletmeyi serbest bırakmış VUK.amortisman ayrılması gereğini belirtmiştir.
Vuk.a göre 4 amortisman yöntemi vardır:
1- Normal amortisman
2- Azalan kalanlar üzerinden amortisman
3- Madenlerde amortisman
4- Fevkalede amortisman
1- Normal amortisman: Eşit paylı amortismandır.Duran varlığın maliyeti kullanım süresine bölünerek amortisman tutarı bulunur.Oran en fazla % 20.dir.
Amortisman tutarı: Duran varlık maliyeti/hizmet süresi
Örnek: 100 milyona satın alınan bir demirbaşın hizmet süresi 5 yıl ise yıllara göre amortisman tutarını bulunuz.
100.000.000/5=20.000.000
Örnek: Aynı örneğin 3. yıl amortisman tutarı nedir?
20.000.000
Örnek: Aynı örneğin 2.yıl birikmiş amortisman tutarını bulunuz.
20.000.000 1.yıl 20.000.000 2.yıl toplam 40.000.000
Kıst amortisman: Sadece taşıtlara uygulanır.İlk yıl taşıt kaç ay kullanılmışsa o kadar amortisman ayrılır.Ay tam kabul edilir.
Amortisman tutarı: yıllık amortisman tutarı* kullanılan ay sayısı/12
Örnek: 600 milyona 10.11.2001 de satın alınan taşıta % 20 normal amortisman uygulanacaktır.
600*%20=120 yıllık tutar
120*2 /12= 20.000.000 2001 için kıst
2001 için 20.000.000
2002 120 000 000
2003 120 000 000
2004 120 000 000
2005 120 000 000+100 000 000=220 000 000






2- Azalan kalanlar üzerinden amortisman: % 40.ı aşmadan bu yöntem kullanılabilir.Normal amortismanın 2 katıdır.Normale dönüş yapılabilir.
Örnek: İşletme 100 milyona aldığı demirbaşa %20 normal amortisman üzerinden azalan kalanlar yöntemi uygulayacaktır.Yıllara göre payları bulun.
100*%40 =40.000.000
60*40 =24.000.000
36*40 =14.400.000
21.6*40 =8.640.000
son yıl kalan tamamen indirilir. 12.960.000.
Amortismanların muhasebe kaydı:
2 tür kayıt yöntemi vardır:
1- Direk kayıt: Duran verlığın değeri amortisman payı kadar azaltılır.
2- Endirek kayıt: Amortisman payı 257 Birikmiş amortisman hsb.alacağına kaydedilir.Gider türüne göre de Gnel Yönetim veya Pazarlama Sat.Dağ.Gideri Hesabı borçlandırılır.
Örnek:İşletme 1.000.000.000 liraya aldığı bilgisayar için anormal amortisman yöntemine göre amortisman ayırmıştır.
----------------------------------
Genel.yön.gid. 200.000.000
Birikmiş amortisman 200.000.000
-----------------------------------
Örnek: İşletme dağıtım için aldığı taşıta 150.000.000.lira amortisman ayırmıştır.
-------------------------------------
paz.sat.dağ.gid. 150.000.000
Birikmiş amortisman 150.000.000
--------------------------------------
Maddi duran varlığın satışı:
Örnek: İşletmenin 400.000.000 lira maliyetli otosu peşin 150.000.000 liraya satılmıştır.Otonun birikmiş amortismanı 200.000.000 liradır.
Net değer: 400.000.000-200.000.000=200.000.000
Satış zararı: 200.000.000-150.000.000= 50.000.000
--------------------------------------------
kasa 150.000.000
birikmiş amortisman 200.000.000
d.olağandışı gid.zar. 50.000.000
-------Taşıt 400.000.000
---------------------------------------------
eğer 250.000.000 liraya satsaydı 50.000.000 kar olurdu o zaman
--------------------------------------------------
kasa 250.000.000
bir.amortisman 200.000.000
------- taşıt 400.000.000
-------d.ol.d.ger.kar 50.000.000
-----------------------------------------------------
eğer satılan demirbaş yenilenecekse bu satış karı dönem karına eklenmez Özel fon hsb.na aktarılır en çok 3 yıl süresi vardır 3 yıl sonra yenileme yapılmazsa tekrar kara eklenir.
--------------------------------------------------
kasa 250.000.000
bir.amortisman 200.000.000
-------taşıt 400.000.000
-------özel fonlar(yenileme) 50.000.000
-----------------------------------------------------
yenileme olmazsa
------------------------------
özel fon 50.000.000
------- d.ol.gel.kar 50.000.000
-------------------------------
YENİDEN DEĞERLEME :
Paranın alım gücünde oluşan azalma nedeniyle yeniden değerleme yapılır.Bu Maddi dur.Varlık Yeniden Değ.Artışı Hsb.nda izlenir.
Örnek: İşletme 100 milyon lira maliyetli birikmiş amortismanı 20 milyon olan demirbaşını % 50 yeniden değerlemeye tabi tutacaktır.Değer artışını bulunuz.
100* %50 =50.000
20 * %50 = 10.000
80 * %50 = 40.000
------------------------------------
demirbaş 50.000.000
-------birikmiş amortisman 10.000.000
------- mad.d.v.yen.değ.artışı 40.000.000
--------------------------------------
Yeniden değerleme sonrası demirbaşın değeri üzerinden amortisman ayrılır.

2- MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIK: Fiziksel varlığı olmayan işletmeye bazı hak ve imtiyazlar sağlayan varlıklardır.Bunlar:
Haklar:Lisans,patent,imtiyaz gibi elde edinilen hukuki tasarruflar ile kamu otoritelerinin işletme tanıdığı haklar ve yetkilerdir.
Şerefiye: İşletmenin konumunun kuruluş yerinin işletmeye sağladığı üstünlüğün parasal değeridir.
Kuruluş ve örgütlenme gideri: İşletme kuruluşnda yapılan tüm giderlerdir.
Araştırma geliştirme gideri: İşletmenin bir ürünü geliştirme yenileme için yaptığı giderlerdir.
Özel maliyetler:Kiralanan gayrimenkuller üzerinde yapılan ekleme ve geliştirme için yapılan giderdir.
Bunlar maliyet bedelleri ile aktife kaydedilir.Yeniden değerlemesi yapılmaz.Amortismanı 5 yılda eşit payla itfa edilir.
------------------------------------
şerefiye 150.000.000
-------kasa 150.000.000
-----------------------------------
gen.yön.gid 30.000.000
-------bir.amortisman 30.000.000
------------------------------------

|
Aralıklı envanter yönteminde :
1- gerçek maliyet yöntemi: Değeri yüksek olan stoklara uygulanır.Gerçek bedelleri üzerinden stoklar değerleme yapılır.
2- İlk giren ilk çıkar yöntemi: Değeri düşük çok çeşitli olan stoklara uygulanır.Satışlar ilk alınan depodaki mallardan yapılır.Dönemsonu son alınan maldan maliyet hesaplanır.
ÖRNEK: İşletmenin bilanço günü 200 adet malı vardır.İşletme ilk giren ilk çıkar yönetmini uygulayacaktır. Adet birim fiyat toplam
Alımları şöyledir: Dönembaşı mal 100 40.000 4.000.000
9 mayıs 300 50.000 15.000.000
8 haziran 400 55.000 22.000.000
8 ağustos 200 52.000 10.400.000
4 aralık 150 60.000 9.000.000
1.150 60.400.000
satılan malın maliyeti: kalan 200 ise
150*60.000=9.000.000
50*52.000=2.600.000
200 11.600.000
60.400.000
11.600.000
48.800.000 satılan malın maliyeti
3- Son giren ilk çıkar yöntemi : Değeri düşük çok çeşitli stoklara uygunır.Satılan mallar en son alınan mallardır.Dönemsonu ilk alınan maldan maliyet çıkarılır.
Yukardaki örneğe göre:
100*40.000=4.000.000
100*50.000=5.000.000
200 9.000.000
60.400.000
9.000.000
51.400.000
satılan malın maliyeti
4- Ortalama maliyet yöntemi: satın alınan malların toplam fiyatı toplam miktara bölünerek ortalama maliyet bulunur.
Yukardaki örneğe göre 60.400.000
toplam fiyat 60.400.000 10.504.400
toplam miktar 1.150 -----------------
ort.maliyet 52.522 49.895.600 satılan malın maliyeti
200*52.222= 10.504.400
Devamlı envanter yöntemine göre:
1- gerçek maliyet yöntemi: Bu yöntem için alınan ve satılan her malın gerçek değerinin bilinmesi gerekir.
2- ilk giren ilk çıkar yöntemi: satışlar ilk alınan maldan yapılır.
z malı için bilgiler:
işlem miktar birim fiyat toplam
1 ocak devir 80 500.000 40.000.000
5 mart satış 50
10 mayıs alış 40 600.000 24.000.000
15 haziran satış 30
20 ekim alış 70 700.000 49.000.000
30 kasım satış 80

alışlar 190 adet 113.000.000
satışlar 160 adet 92.000.000
stok kalan 30 adet 21.000.000



3- son giren ilk çıkar yöntemi: satışlar son alınan maldan yapılır.
alışlar 190 adet 113.000.000
satışlar 160 adet 98.000.000
stok kalan 30 adet 15.000.000
4- ortalama maliyet yöntemi:toplam maliyet toplam miktara bölünerek ortalama fiyat hesaplanır.
alışlar 190 adet 113.000.000
satışlar 160 adet 93.550.000
stok kalan 30 adet 19.450.000

STOKLARIN ENVANTER İŞLEMLERİ VE KAYITLARI:
* Satılan ama müşteriye gönderilmemiş olan mallar envanter listesine yazılmaz.
* Satılmak üzere işletmeye emanet gönderilen mallar envanter listesine yazılmaz.Nazım hsb.ta izlenir.
* Satın alınan ama işletmeye gelmemiş olan mallar envanter listesine yazılır.
* Satılması için başka işletmeye emanet gönderilen mal envantere yazılır.Bu nazım hsb.ta izlenir.
31 12 itibariyle stokların gerçek mevcudu kayıtlarla eşitlenmiş olmalıdır.
Firelerin Kaydı: İşletmenin faaliyeti sonucu oluşan ve kabul edilir sınırda olan Fire satışların maliyetine eklenerek satış hasılatı ile karşılaştırılır.Bunun dışındaki fire olağandışı gider ve zararda izlenir.Bu kanunen kabul edilmeyen giderdir.
Aralıklı envanterde fili sayıma göre malın değeri ve maliyeti hesaplandığından fire otomatikman hesaba alınır,kayıt gerekmez.
Devamlı envanterde mal hesabının borç kalanı sayım sonucunu vermesi gerektiğinden bulunan noksan
mal hesabından düşülür.
Örnek:Devamlı envanter uygulayan işletmede sayım sonucu kanuni oran dahilinde 5.000.000.lira maliyetli mal noksan çıkmıştır.
------------------------------------------
satılan malın malyeti 5.000.000
tic.mal 5.000.000
--------------------------------------------
Değeri düşen malın muhasebesi:
Çeşitli nedenlerle değeri azalan mallar ticari maldan düşülüp diğer stoklarda izlenir.Değer düşüklüğü kesin ise mal belirlenen değerden diğer stoklara yazılır,kesin olarak saptanan düşüklük miktarı diğ.olağandışı gid.ve zarar hsb.borcuna kaydedilir.
Örnek: İşletmenin sel nedeniyle 800 adet malı bozulmuştur.Bu malların satış değeri kalmadığı mali yargıca kesinleşmiştir.Malın birim maliyet değeri 100.000.liradır.
-----------------------------------------
diğ.olağan.dışı.gid.zar. 80.000.000
-------ticari mal 80.000.000
-----------------------------------------
Stoktaki değer düşüklüğünün ilerde ortadan kalkma durumu varsa ticari maldan diğer stoklara bu kayıtlar alınır.Değer düşüklüğü için karşılık ayırır.Buda stoklardan düşülür.
Örnek: İşletme stoktaki malının modası geçtiği için piyasa satış değerlerinin bilanço günü itibariyle maliyetine nazaran % 10 dan çok düşüklük olduğunu belirlemiştir.
300.000.000.lira maliyetli malına emsal bedele göre ortalama fiyat esasını uygulamış 250.000.000.lira değer bulmuştur.
-----------------------------------------------------
diğer stoklar 300.000.000
------- ticari mal 300.000.000
----------------------------------------------------
karşılık gid. 50.000.000
------- stok değer.düş.karşılığı 50.000.000
-------------------------------------------------------






Aralıklı envantere göre envanter kayıtları:
Örnek: Dönemsonu mal mevcudu 400.000.000.tl.
Dönem başı mal mevcudu 900.000.000.tl
Satışlar 700.000.000
Satıştan iade 10.000.000
Satış iskontosu 20.000.000
Malın maliyetini bulup envanter kayıtlarını aralıklı envanter yöntemine göre yapınız.
Satılan malın maliyeti 900.000.000-400.000.000= 500.000.000.tl.
Net satışlar: 700.000.000 – (10+20)=670.000.000
Satış karı : 670.000.000-500.000.000= 170.000.000
----------------------------------------
satılan malın maliyeti 500.000.000
------- tic.mal 500.000.000
-----------------------------------------
dönem kar veya zararı 530.000.000
------- satıştan iade 10.000.000
------- satış iskontosu 20.000.000
-------satılan malın maliyeti 500.000.000
---------------------------------------------
satışlar 700.000.000
dönem kar/zararı 700.000.000
------------------------------------------------
Devamlı envanter yöntemine göre envanter kayıtları:
Örnek: tic.mal hesabının borç bakiyesi 350.000.000
Satılan malın maliyeti 450.000.000
Satışlar 600.000.000
Sayım ve değerleme sonucu malın maliyet değerinin 330.000.000 olduğu tesbit edildi.20.000.000 lira noksanın 15.000.000 lirası kanuni fire 5.000.000 giderdir.
Brüt satış karı: 600.000.000-450.000.000=150.000.000
------------------------------------------------
satılan malın maliyeti 15.000.000
d.olağandışı gid.zar. 5.000.000
-------tic.mal 20.000.000
------------------------------------------------
borçlu nazım hsb. 5.000.000.
-------alacaklı nazım hsb. 5.000.000
-------------------------------------------------
dönem kar/zararı 450.000.000
-------satılan malın maliyeti 450.000.000
--------------------------------------------------
-------------------------------------------------
satışlar 600.000.000
-------dönem kar/zararı 600.000.000
------------------------------------------------

|
1- TİCARİ ALACAKLAR
- ALICILAR
- ALACAK SENETLERİ
- ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
2- DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
1- TİCARİ ALACAKLAR
a)ALICILAR : Müşterilerin işletmeye olan senetsiz borçların izlendiği hesaptır.Aktif bir hesaptır.Müşteri işletmeye borçlandığında hesap borçlu, borcunu ödediğinde hesap alacaklı çalışır.
Değerleme : Alıcılar hesabı için vuk. Değerleme ölçüsü olarak mukayyet değer esasını uygular.
Dönem sonu alıcılar hesabı yardımcı hesap toplamları ile karşılaştrılarak hesap toplamlarının sağlaması yapılır.
Örnek: İşletme tamamı kredili 5.000.000.tl. tutarlı mal satmıştır.
------------------------------------
alıcılar 5.000.000
-------y.içi.satışlar 5.000.000
------------------------------------
Örnek: İşletme yarısı peşin yarısı kredili olarak 10.000.000 tl tutarlı mal satmıştır.
-----------------------------------
alıcılar 5.000.000
kasa 5.000.000
-------y.içi satışlar 10.000.000
----------------------------------------
Örnek: İşletme müşterisine 1.000.000 tl satış iskontosu uygulamıştır.
-------------------------------------
satış iskontoları 1.000.000
-------alıcılar 1.000.000
--------------------------------------
Örnek : Müşteri işletmeye olan senetsiz borcunun 3.000.000.tl.sini ödemiştir.
-----------------------------------
kasa 3.000.000
-------alıcılar 3.000.000
-----------------------------------
Örnek: Yıl içinde 10.000.000 tl tutarlı bir kredili satış kayıtlara yanlışlıkla 8.000.000 tl olarak geçmiştir,düzeltme kaydını yapınız.
---------------------------------------- -------------------------------------
alıcılar 8.000.000 alıcılar 2.000.000
-------y.içi satışlar 8.000.000 -------y.içi satışlar 2.000.000
---------------------------------------- ----------------------------------------
HATALI KAYIT DÜZELTME KAYDI



b) ALACAK SENETLERİ :Müşterilerin işletmeye olan senetli borçlarını gösteren aktif bir hesaptır.
Müşteriden bir senet alındığında hesabın borcuna ,bu senetleri ciro edip başkasına devrederken yada senedin vadesi gelip müşteri senedini ödediğinde hesabın alacağın akayıt yapılır.
Bu senetler 4 türdür:
1- Cüzdandaki senetler
2- Tahsildeki senetler:
3- İskontodaki senetler
4- Teminattaki senetler
Tahsil edilebilme durumuna göre 3 türdür:
1- Normal-tahsil edilebilir
2- Şüpheli alacaklar
3- Değersiz alacaklar
Değerleme: Değerleme ölçüsü olarak tasarruf değeri esas alınır.
Şüpheli duruma düşen alacak senetleri için itibari değer esas alınır ve bunlar için yılsonu karşılık ayrılır.Eğer alacak senetleri için mukayyet değer esas alınırsa bir envanter düzeltme kaydı yapılmaz.
Reoskont : Tasarruf değerinin alacak sentelrine uygulanması işlemine reoskont denir.Bu işlem
ALACAK SENETLERİ REOSKONTU HSB.nda izlenir.Aktifi düzenleyici olup esasen pasif karakterli bir hesaptır.
Formül : A.N.T.
36500+(N*T)
A: senedin değeri N: vade tarihi ile değerleme günü arasındaki gün sayısı T: reoskont oranı
Örnek: 20.01.1996 vadeli 80.000.000.tl.lik bir müşteri senedi yıl sonu reoskont uygulamasına tabi tutulmuştur.Uygulanan reoskont oranı %50 dir.Hesaplayınız.
80.000.000*%50 *20/36500+(20*50)=
800.000.000/365=2.191.780 80.000.000-2.191.780=77.808.220
-----------------------------
reoskont faiz giderleri 2.191.780
------- alacak.sen.reoskont. 2.191.780
-------------------------------
Bu işlem bir gider olduğu için dönem kar/zararına devredilerek kapatılır.

c) ŞÜPHELİ ALACAKLAR: Dava ve icra safhasında,yada protesto edilerek birden fazla istenmesine rağmen ödenmemiş alacaklar şüpheli sayılır.Bu alacaklar için karşılık ayrılması gerekir.Karşılık şüpheli duruma düşülen dönemde ayrılır.Oluşan gider dönem kar/zararına devredilir.
Ticari amaç olmayan alacaklar ve teminata bağlanmış alacaklar şüpheli duruma düşsede karşılık ayrılmaz.
Örnek: İşletme müşterisine ait 10.000.000 senedi vadesinde tahsil edememiş protesto ettirerek icraya vermiştir.
-----------------------------------------
alacak senetleri( protestoda)10.000.000
------- alacak senetleri( cüzdanda)10.000.000
-----------------------------------------

Örnek: Bu alacak senedi şüpheli duruma düşmüştür.
------------------------------------------
şüpheli tic.alacaklar 10.000.000
-------alacak senedi(protestoda) 10.000.000
------------------------------------------
karşılık giderleri 10.000.000
-------şüpheli tic.alacak.karşılığı 10.000.000
------------------------------------------

Örnek: Müşteri 10.000.000 senedini sonradan işletmeye ödemiştir.
------------------------------------
kasa 10.000.000
şüp.tic.alacak. 10.000.000
-------------------------------------
şüp.tic.alacak.karşılığı 10.000.000
konusu kalmayan karş. 10.000.000
---------------------------------------
DEĞERSİZ ALACAK: Tahsil olanağı mahkeme kararı ile imkansız hale gelen ve alınmasından vazgeçilen alacaktır.
Bunun için yeniden karşılık ayrılmaz.
Örnek: Müşteriden olan 10.000.000 tl senetli alacaktan vazgeçilmiştir.
---------------------------------------
şüpheli tic.alacak.karşılığı 10.000.000
-------şüpheli tic.alacaklar 10.000.000
-------------------------------------------
2-DİĞER ALACAKLAR :
İşletmenin ticari nedenli olmayan alacaklarını ifade eder. Bunlar :
• ortaklardan alacaklar
• iştiraklerden alacaklar
• bağlı ortaklıklardan alacaklar
• personelden alacaklar
• diğ.çeş.alacaklar

ÜNİTE 4- STOKLAR
Stok: Üretim veya ticaret işletmelerinde satmak amacıyla elde edinilen ticari mal,ilk madde malzeme,mamül,yarımamül vb.stoklar dahilinde yeralır.
Stok hareketlerini takip etme yöntemleri:
1- Aralıklı envanter yöntemi: Alışlar ve alıştan iade ile alıştan iskontolar 153 TİCARİ MAL hsb.borcunda,satışlar 600 Y.İÇİ veya 601 Y.DIŞI SATIŞLAR Hsb.alacağında izlenir.Ticari mal.hsb.borç kalanı gerçek durumu gösteremeyeceği için 621 SATILAN MALIN MALİYETİ hsb.borcuna .153 TİCARİ MAL.hsb.alacağına kayıt yaparak stokta kalan mal mevcudunun değeri belirlenir.600 SATIŞLAR brüt satışları 621 SATILAN MALIN MALİYETİ ise satışların maliyetini gösterir.Aradaki fark ise kar veya zarardır.Bu hesaplar 690 DÖNEM KAR/ZARARINA devredilerek kapatılır.
2- Devamlı envanter yöntemi: Satılan her malın satış anı maliyeti belirlenebilir.
153 TİCARİ MAL.hsb.borcuna maliyet fiyatıyla alışlar,alacağına maliyet fiyatıyla çıkışlar ve alıştan iade ile iskontolar kaydedilir.Hesabın borç kalanı mevcut malın maliyetini verir.
621 SATILAN MALIN MALİYETİ hsb.her satışta kullanılarak hesabın borcuna 153 TİCARİ MAL.hsb.alacağına kayıt yapılır
600 SATIŞLAR hsb.na satışlar satış fiyatından hasılat kaydedilir.600 ve 621 karşılaştırılarak kar/zarar tesbit edilir.
DEĞERLEME:
1-TTK VE MUHASEBE İLKELERİNE GÖRE :TTK.ya göre maliyet değeri ile piyasa değerinden hangisi düşükse o değer esas alınır.
Muhasebe ilkelerine göre ihtiyatlılık ilkesi gereği maliyet değeri esas alınır ve stokların değerinin düşme ihtimali düşünülerek stok değer düşüklüğü için karşlık ayrılır.
2-VUK.A GÖRE :
Satın alınan malın değerlemesi : maliyet bedeli esas alınır.Malın maliyetine mal alış giderleri olan her türlü taşıma ve nakliye gideri,gümrük vergisi ve sigorta bedeli dahil edilir.Maliyet hesabında ilk giren ilk çıkar veya son giren ilk çıkar yöntemi kullanılır.5 yıl yöntem değiştirilemez.
İmal edilen malın değerlemesi: maliyet bedeli esas alınarak dilenen yöntemle hesaplanılır.Yani ilk giren ilk çıkar veya son giren ilk çıkar yöntemi.
Değeri düşen malın değerlemesi: Doğal afet sonucu yada malların bozulması sonucu oluşan önemli miktardaki değer düşmesi durumunda emsal bedeli esas alınır.Buda ortalama satış fiyatı veya takdir esasına göre belirlenir.

|
KASA HSB: Aktif karakterli bir bilanço hesabıdır.Kasaya giriş oldığunda kasa hesabının borcuna, kasadan çıkış olduğunda hesabın alacağına kayıt yapılır.
KASA HSB
---------------------
GİRİŞ - ÇIKIŞ



Kasa hesabıyla ilgili dönem sonunda 3 işlem ile karşılaşılabilir:
1-) Kasa denkliği : Hesabın borç kalanı ile gerçekte kasanın mevcutu birbirinin aynıysa kasa denk demektir.Bu durumda bir düzeltme kaydı yapılmaz.
Örnek : Kasanın denk olması için sayım sonucu mevcut kaç olmalıdır?
B KASA HSB A
----------------------------------
3.500.000 - 2.000.000



2-) Kasa noksanı : Kasa mevcutu Kasa hesabının borç kalanından eksik ise kasa noksandır.Sebeb ;- fazla bir ödeme yapılmış olabilir
- eksik tahsilat yapılmıştır
- bir ödemenin kaydı unutulmuştur
- kişi zimmetine para geçirmiş olabilir.
Eksikliğin nedeni hiçbir şekilde bulunamıyorsa eksiklik Olağandışı gider ve zarar hsb.’nın borcuna devredilir.
Örnek : Sayım sonucu 1.100.000.TL.’dır, noksanlığın sebebinin bankadan yapılan eksik tahsilat olduğu anlaşılmıştır.Düzeltme kaydını yapınız.
B KASA HSB A ------------------------------------------------
-------------------------
2.000.000. -- 800.000. Sayım ve Tesellüm Nok Hsb. 100.000
-------Kasa Hsb. 100.000
-------------------------------------------------
Bankalar Hsb. 100.000
-------Sayım ve Tesellüm Nok.Hsb. 100.000
--------------------------------------------------






Örnek : Sayım sonucu 1.500.000.TL.fakat noksanlığın sebebi bulunamamıştır.Düzeltme kaydını yapınız.
B KASA HSB A ------------------------------------------------
-----------------------------------
5.000.000 3.000.000 Sayım ve Tesellüm Nok Hsb. 500.000
------- Kasa Hsb. 500.000
-------------------------------------------------
Olağandışı Gid.ve Zarar Hsb. 500.000
-------Sayım ve Tesellüm Nok.Hsb. 500.000
------------------------------------------------
3-) Kasa fazlası : Kasa mevcutu kasa hesabının borç kalanından fazla ise kasa fazladır.Şu sebeblerden fazla çıkabilir:
- Bir tahsilat kaydı yapılmamıştır yada eksik tahsilat kaydı yapılmıştır.
- Eksik bir ödeme yapılmış olabilir.
- Fazla bir tahsilat yapılmış olabilir.
- Bir ödeme fazla kaydedilmiş olabilir.
Fazlalık nedeni bulunamıyorsa Olağandışı Gelir ve karlar hsb.na alacak kaydı yapılır.
Örnek : Sayım sonucu mevcut 2.500.000.TL. dir.Fazlalığın nedeni müşteriye yapılan eksik ödemedir.Düzeltme kaydını yapınız.
B KASA HSB A ------------------------------------------------
-----------------------------------
5.000.000. 3.000.000. Kasa Hsb. 500.000
-------Sayım ve Tesellüm Faz.Hsb. 500.000
-------------------------------------------------
Sayım ve Tesellüm Nok.Hsb. 500.000
-------Alıcılar 500.000
------------------------------------------------
Örnek : Sayım sonucu mevcut 4.000.000.TL. dir.Fazlalığın nedeni ise bulunamamış.Düzeltme kaydını yapınız.
B KASA HSB A
---------- --------------------------------------------------
7.000.000. 4.000.000. Kasa Hsb. 1.000.000
-------Sayım ve Tesellüm Faz.Hsb. 1.000.000
-------------------------------------------------
Sayım ve Tesellüm Faz..Hsb. 1.000.000
-------Diğer Ol.dş.Gel.Kar.Hsb. 1.000.000
--------------------------------------------------
YABANCI PARALAR : Yabancı paralar kasa hsb.nın altında izlenir.Tek düzende yabancı paralar için bir hesab yoktur.Yabancı paralar dönem sonunda Maliye Bkl.ğının açıkladığı kur üzerinden değerlendirilir.Değerlemede kasa hesabında işlem yapılır.
Örnek : İşletme yaptığı bir satış karşılığında müşteriden 2000 $ almıştır.O tarihte 1 $ = 100.000.TL. YKY.
-----------------------------------------------
KASA 200.000.000
------- Y.İÇİ SATIŞLAR 200.000.000
------------------------------------------------
2000$ * 100.000 TL. = 200.000.000.TL.
Örnek : İşletme 1000 $ ‘ı 1$ = 200.000.TL.den bozmuştur.
------------------------------------------------
KASA 200.000.000
KASA 100.000.000
KAMBİYO KARI 100.000.000
------------------------------------------------




Örnek : İşletme kasasında 1000 $ vardır.Kasa hsb.borç kalanı 100.000.000.TL.dir.Dönem sonunda Maliye Bakanlığı kuru
1 $ = 150.000.TL.açıklamıştır.YKY.
------------------------------------------------
KASA 50.000.000
------- KAMBİYO KARI 50.000.000
------------------------------------------------
Örnek :Yıl sonu işletme kasasında 3.000.$ vardır.Mal.Bkl.kuru ise 1 $ = 60.000.TL
Aynı tarihte kasanın ve dövizin durumu nedir?
KASA HSB A ------------------------------------------------
15.000.000 KASA HSB 3.000.000
3.000.000 -------KAMBİYO KARI 3.000.000

18.000.000 --------------------------------------------------
3.000 $ * 60.000 = 18.000.000 3.000.000 artış var
Örnek :Yıl sonu işletme kasasında 2.000.$ vardır.Mal.Bkl.kur ise 1$ = 100.000.TL
Aynı tarihte kasanın ve dövizin durumu nedir?
KASA HSB A ------------------------------------------------

400.000.000 200.000.000 KAMBİYO ZARARI 200.000.000
-------KASA 200.000.000

200.000.000 --------------------------------------------------
2000 $* 100.000 TL. = 200.000.000
BANKALAR HSB :
Dönem sonunda bankaların ana hesapları ile yardımcı hesapları karşılaştırılır.Gerekli düzeltme kayıtları yapılır.Tahakkuk eden faizler kayda alınır.
Bankalar hesabına AC/HSB da denir.Alacaklı c/hsb’ a tahakkuk eden brüt faizden %10 Gelir Vergisi bundanda %10 fon payı kesilir.Kalan kısım net faizdir.
BANKALAR
BANKALAR BANKA KRD.
ACH BCH
(Faiz geliri) (Finansman gideri)
Örnek : Bankadaki paraya 90.000.000 faiz geliri tahakkuk ettirilmiştir.Net faizi bulunuz.YKY.
90.000.000*%10 = 9.000.000. GV 9.000.000.GV * %10 = 900.000.FON PAYI
9.000.000.+ 900.000. = 9.900.000 Toplam kesinti
90.000.000. – 9.900.000 = 80.100.000
-----------------------------------------------
PEŞ.ÖD.VER.VE FON. 9.900.000
BANKALAR 80.100.000
-------FAİZ GELİRİ 90.000.000
------------------------------------------------
Örnek : Yıl içinde Akbank ach’na yatırılan 50.000.000.TL yanlışlıkla garanti ach’na
Yatırılmış gibi kaydedilmiştir.Düzeltme kaydını yapınız.
--------------------------------------- ------------------------------------------
BANKALAR (garanti) 50.000. BANKALAR(Akbank) 50.000.
-------KASA 50.000 -------BANKALAR(garanti) 50.000
----------------------------------------- ------------------------------------------
Hatalı kayıt Düzeltme kaydı







Örnek:Yıl içinde iş bankası ach’dan çekilen 10.000.000.TL yanlışlıkla ziraat bankasından çekilmiş gibi kaydedilmiştir.Düzeltme kaydını yapınız.
------------------------------------------- --------------------------------------------
KASA 10.000.000 BANKALAR(ziraat) 10.000.000
-------BANKALAR (ziraat) 10.000.000 -------BANKALAR(işbankası) 10.000.000
-------------------------------------------- ---------------------------------------------
Hatalı kayıt Düzeltme kaydı
Örnek : Yıl içinde müşteri B’nin Akbanka yatırdığı 40.000.000.TL ‘nin kayıtlara
Geçmediği anlaşılmıştır.Düzeltme kaydını yapınız.
-----------------------------------------------
BANKALAR(Akbank) 40.000.000
-------ALICILAR(b) 40.000.000
-----------------------------------------------
Örnek : Yıl içinde A bankasından satıcı Mehmet beye yapılan 20.000.000.TL
Ödeme kayıtlara geçmemiştir.Düzeltme kaydını yapınız.
----------------------------------------------
SATICILAR(Mehmet bey) 20.000.000
-------BANKALAR(Abankası) 20.000.000
------------------------------------------------
MENKUL KIYMETLER
İşletmenin kar elde etmek amaçlı geçici bir süre elde tutmak için satın aldığı hisse senedi
Tahvil yatırım fonu gibi varlıklara menkul kıymet denir.
Hisse senedi : AŞ.’lerin hisseli komandit şirketlerin ve kooperatiflerin kanuni hükümlere
Uygun olarak çıkarttıkları sermayeye katılma belgelerine hisse senedi denir.Nama yada
Hamiline yazılı olabilir, devredilebilir.Hisse senedi sahipleri karpayı-temettü alır.
Tahvil : İktisadi devlet teşekküllerinin kamu kuruluşlarının ve AŞ.’lerin borç para sağlamak
Amacıyla çıkarttığı borç senetlerine tahvil denir.Nama yada hamiline yazılı olabilir, devredilir.
Menkul kıymetler şu amaçlı satın alınırlar :
- Kısa zamanda alıp satmak
- Diğer şirket yönetimine katılmak
- Riski dağıtarak devamlı gelir sağlamak
- İş ilişkileri kurmak
- Özel fonlar tahsis etmek
*Menkul kıymetler alış bedelleri üzerinden kayıt edilir.Alındığında ilgili hesaba borç, satıldığında ilgili hesaba alacak kaydı yapılır.Alım-satım esnasında oluşan karlar Menkul Kıymet Satış Karları Hsb.na alacak, zararlar ise Menkul Kıymet Satış Zararları Hsb.na borç kaydedilir.
* Dönemsonunda hisse senetlerinde oluşan değer düşmeleri için karşılık ayırma zorunluluğu
vardır.Ayırırken değer düşüklükleri dikkate alınır, artışlar dikkate alınmaz.
Örnek: İşletme peşin olarak 100.000.000.TL.tutarında hisse senedi satın almıştır.YKY.
-------------------------------------
HİSSE SENEDİ 100.000.000
------- KASA 100.000.000
--------------------------------------
Örnek: İşletme 100.000.000.TL.ye satın aldığı hisse senetlerini peşin 150.000.000.TL.ye
Satmıştır.YKY.
-----------------------------------------------------
KASA 150.000.000
------- HİSSE SENETLERİ 100.000.000
-------MENKUL KIY.SAT.KARI 50.000.000
-------------------------------------------------------




Örnek: İşletme daha önce 300.000.000.TL.ye satın aldığı hisse senetlerini 250.000.000.TL.ye
Satmıştır.YKY.
---------------------------------------------------------
KASA 250.000.000
MENKUL KIY.SAT.ZARARI 50.000.000
------- HİSSE SENETLERİ 300.000.000
-----------------------------------------------------------
Örnek: İşletmenin dönem içinde 100.000.000.TL.ye aldığı hisse senetlerinin dönemsonu borsa değeri 50.000.000.TL.dir.YKY.
----------------------------------------------
KARŞILIK GİDERLERİ 50.000.000
-------MEN.K.DEĞ.DÜŞ.KAR. 50.000.000
-----------------------------------------------
BORÇLU NAZIM HSB 50.000.000
-------ALACAKLI NAZIM HSB 50.000.000
------------------------------------------------
100.000.000.- 50.000.000 = 50.000.000
Örnek : X= 100.000 Y= 80.000 değerli hisse senetlerinin dönemsonu borsa değerleri ise şunlardır: X= 70.000 Y= 100.000 ise YKY.(Değer artışı dikkate alınmaz.)
----------------------------------------------
KARŞILIK GİDERLERİ 30.000.000
-------MEN.K.DEĞ.DÜŞ.KAR. 30.000.000
-----------------------------------------------
BORÇLU NAZIM HSB 30.000.000
ALACAKLI NAZIM HSB 30.000.000
------------------------------------------------
100.000.000.- 70.000.000 = 30.000.000
Örnek: İşletmenin Arı AŞ.ye ait 50.000.nominal değerli 1.000 adet hisse senedi vardır.Arı AŞ.hissedarlarına %50 kar payı dağıtacağını açıklamıştır.
-------------------------------------------------------
DİĞER HAZIR DEĞERLER 25.000.000 Temettü-Kar payının tahakkuk kaydı
-------İŞT.TEMETTÜ GEL. 25.000.000
--------------------------------------------------------
50.000.* 1.000=50.000.000*%50=25.000.000
Örnek: Hisse senedi kuponları Arı Aş.ye verilerek 25.000.000.TL.temettü geliri tahsil edilmiştir.
-------------------------------------------------------
KASA 25.000.000 Temettünün tahsil edilmesi
-------DİĞER HAZIR DEĞERLER 25.000.000
--------------------------------------------------------
Örnek : İşletmenin elinde Arı AŞ.nin çıkardığı tahvillerden 80.000.000.TL nominal değerli %60 faizli 30.09.1999 faiz tarihli tahvil vardır.Arı AŞ.tahvil faizlerinden %10 gelir vergisi ve ondanda %10 fon payı ayırmış net tutarı 01.10.1999 da işletmeye ödemiştir.
80.000.000* %60 = 48.000.000 tahvil faizi
48.000.000* %10 = 4.800.000 gelir v.stopajı
4.800.000* %10 = 480.000 fon payı
-------------------------------------------------------
42.720.000 net faiz geliri
-----------------------------------------------------
DİĞER HAZIR DEĞERLER 48.000.000 tahvil faizi tahakkuku
------- FAİZ GELİRLERİ 48.000.000
-----------------------------------------------------
-------------------------------------------------------
KASA 42.720.000 tahvil faizi tahsil edilmesi
PEŞ.ÖD.VER.VE FON. 5.280.000
-------DİĞ.HAZIR DEĞERLER 48.000.000
---------------------------------------------------------

Örnek: Dönemsonu işletme elinde fazi başlangıcı 1 aralık faizi %80 olan 3 aylık 100.000.000.TL.değerinde hazine bonosu vardır.31 aralık itibariyle faiz ne kadardır.YKY.
100.000.000*80*31
------------------------ = 6.794.520.
365
-------------------------------------------------
GELİR TAHAKKUKLARI 6.794.520. Bir sonraki yılın gelirin cari yıl tahakkuk kaydı
------- FAİZ GELİRLERİ 6.794.520
---------------------------------------------------
BORÇLU NAZIM HSB 6.794.520
-------ALACAKLI NAZIM HSB 6.794.520
-----------------------------------------------------
Bu işlem dönemsonu ile ilgilidir.İlgili Hesabı kapatmak için yapılmıştır.

|
ÜNİTE 1- ENVANTER İŞLEMLERİ

ENVANTER: Saymak,ölçmek,tartmak,değerlemek suretiyle bilanço gününde tüm mevcutları, alacakları ve borçları kesin bir şekilde tesbit etme işlemine envanter denir.
Envanter türleri şunlardır:
1- Kuruluş envanteri :İşletmeler kurulduklarında ilk yapacağı kuruluş envanteridir.
2- Dönemsonu envanteri : 31.12.- itibariyle çıkarılması zorunlu olan envanterdir.
3- Devir envanteri: İşletmeler devredildiklerinde devir envanteri çıkartmak zorundadır.
4- Tasfiye envanteri : İşletmeler tasfiye edildiğinde tasfiye envanteri çıkartacaklardır.

Envanter 2’ye ayrılır :1- Muhasebe dışı envanter
2- Muhasebe içi envanter

1- Muhasebe dışı envanter : Muhasebe kayıtları dikkate alınmadan çıkarılan envantere muhasebe dışı envanter denir.Envanterin tanımını içerir.
T.T.K.’ca düzenlenmiştir.Yılda en az 1 kez yapılmalıdır.Bilanço muhasebe dışı envantere göre düzenlenir.
Değerleme : Bir işletmenin varlıklarının ve borçlarının bilanço günündeki gerçek değerlerinin tesbit ve takdiri işlemine değerleme denir.
a) T.T.K.’ya göre değerleme : Maliyet bedelini esas almıştır.
b) V.U.K.’a göre değerleme : 7 gruba ayrılır:
1- Maliyet bedeli : Bir iktisadi varlığın elde edilmesi veya değerinin arttırılması için yapılan giderlerin toplamına maliyet denir.
Maliyet bedeli şu varlıklara uygulanır:
- Maddi duran varlığa
- Maddi olmayan duran varlığa
- Ticari mallara
- Üretilen mamüllere
- Üretilen tarımsal ürünlere
2- Borsa rayici : Borsaya kayıtlı iktisadi varlıkların bilanço günündeki borsa değerini ifade eder. Yabancı paralara uygulanır.
3- Tasarruf değeri ( peşin değer): Bir iktisadi varlığın değerleme gününde sahibi için arzettiği değerdir.Senetli alacaklara ve senetli borçlara uygulanır.
4- Mukayyet değer( kayıtlı değer) : Bir iktisadi varlığın muhasebe kayıtlarında görünen değeridir.Senetsiz alacak ve senetsiz borçlara uygulanır.
5- İtibari değer (nominal-üzerinde yazılı): Her türlü senet hisse senedi ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değerdir.Para ve çıkarılmış tahvillere uygulanır.
6- Rayiç bedel : Bir iktisadi varlığın piyasadaki alım-satım değerini ifade eder.
Sadece gayrimenkullere uygulanmaz.
7- Emsal bedel: Gerçek bedeli bilinmeyen veya tam tesbit edilemeyen iktisadi
varlıkların benzerlerine nazaran sahip olduğu değerdir.Değeri düşen mallara uygulanır.
Emsal bedelde şu sıralama izlenir: 1-Ortalama fiyat 2- Maliyet bedeli 3- Takdir esası
Muhasebe ilkelerine göre değerleme: Ya maliyet yada maliyet bedeli ile piyasa fiyatından hangisi düşük ise onunla değerleme yapılır.
NOT: Tüm kanun ve ilkeler açısından ortak değerleme yöntemi maliyet bedelidir.
2- Muhasebe içi envanter : Muhasebe dışı envanterin kayıtlara geçmiş halidir.
Sırasıyla şu aşamalardan oluşur:
-Genel geçici mizan

- Envanter ve kayıtları

- Kesin mizan

- Mali tablolar ( bilanço ve gelir tablosu)

- Hesapların kapatılması


KAR HESAPLAMA YÖNTEMLERİ

1)Özsermaye karşılaştırmasıyla karın tesbiti:
DSÖS – DBÖS + ÇEKİLEN – İLAVE = KAR/ZARAR
( DSV-DSB ) – ( DBV-DBB ) + ÇEKİLEN – İLAVE = KAR/ZARAR

2)Hasılat yöntemi ile karın tesbiti :
Gelir ve giderler tahakkuk etmiş olsa bile alınmış yada ödenmiş kabul edilir.
GELİRLER – GİDERLER = KAR/ZARAR
GELİRLER > GİDERLER = KAR
GİDERLER > GELİRLER = ZARAR
NOT: Envanter işlemleri esnasında en önemli kalem Ticari Mal ‘dır.
TTK’ ya göre bulunan kar Ticari kar
VUK’ a göre bulunan kar Mali kar/ Vergi kar’ıdır.

|
1. HİKAYENİZİ YAZIN
Temiz bir kağıda bir iki paragraf olacak şekilde arzu ettiğiniz geleceğin hikayesini yazın.
Gelecekte yapmakta olduğunuz şeyi, yaşadığınız yeri ve sahip olduklarınızı yazın.
Bu sizi, hem şimdi hem de gelecekte motive edecektir.
2. GELECEĞİ GÖZÜNÜZDE CANLANDIRIN
Gözlerinizi kapatın ve kendinizi gelecekte ne yapıyor olarak görmek istiyorsanız, onu yaparken canlandırın.
Sağlıklı bir şekilde koşuyorsunuz, bahçenizdeki çiçekler ile ilgileniyorsunuz ya da çalışıyorsunuz.
Örneğin, hayaliniz küçük bir işyeri açmaksa, kendinizi açılış gününde, müşterileriniz ve çalışanlarınız ile selamlaşırken
hayal edin. Böylece, hayallerinizi somutlaştırabilirsiniz.
3. GEÇMİŞİ GÖZÜNÜZDE CANLANDIRIN
Geçmişi gözünüzde canlandırdığınızda, daha önce nerede olduğunuzu ve ne kadar yol kat ettiğinizi görürsünüz.
Planlı hedeflerinize ne kadar ulaştığınızı ve nerelerde hata yaptığınızı anlarsınız.
Bu sizin doğru yolda ilerlemenizi sağlayacaktır.
Bir şoförü düşünün, yalnızca önüne baksa ve dikiz aynasından yararlanmasa nelere maruz kalabilir.
Zaman zaman geçmişe bakmak, en az şoförün dikiz aynasına bakması kadar yararlıdır.
4. BÜYÜK DÜŞÜNÜN
Geleceğiniz ile ilgili büyük düşünmekten korkmayın.
Bu, kısa süreli başarısızlıklarınıza katlanmanızı kolaylaştıracaktır.
Engeller, sizi durduramayacaktır.
Çünkü, sizin gözleriniz büyük hedefe kilitlenmiş olacaktır.
Uzun bir zamandan sonra sevdiğinize kavuşacağınızı düşünün, onu tren garından almaya giderken,
bardaktan boşanırcasına yağan, sizi sırılsıklam eden yağmur, rahatsız eder mi?
5. KENDİNİZİ EĞİTİN
Hedef ya da hayaliniz ile ilgili her şeyi öğrenin, okuyun, konuşun, dinleyin ve deneyin.
Eğer bir yazar olmak istiyorsanız, ders alın, kitaplar okuyun, yazın, diğer yazarlar ile konuşun,
atölye çalışmalarına katılın.
6. DÜZENLİ OLUN
Temiz, düzenli ve iyi organize edilmiş bir ev, ofis ve hayat, motive edilmiş akıl için olmazsa olmaz niteliği taşımaktadır.
Fiziksel dağınıklık, zihinsel dağınıklığa neden olur.
Düzenli bir hayatınız olsun, böylece kendinizi her gün daha da zinde hissedeceksiniz.
Örneğin, gece yatma, sabah kalkma saatiniz düzenli olsun.
Mutlaka kahvaltı edin ve sabah en az yarım saat yürüyüş yapın.
7. EVİNİZDE VE OFİSİNİZDE MOTİVATÖRLERE YER VERİN
Evinizde, ofisinizde, arabanızda, cüzdanınızda size hedef ve hayallerinizi hatırlatacak sembollere,
işaretlere, notlara ya da objelere yer verin.
Bu hatırlatıcılar, sizin motivasyonunuzun devamının garantisi olacaklar.
Son model bir araba sahibi olmayı mı istiyorsunuz?
O halde hayalinizdeki arabanın resimlerini odanızın duvarına asın,
cüzdanınızda saklayın ve ihtiyaç duyduğunuz an bakıp, hedefinizi hatırlayın.
8. GÖNÜLLÜ ÇALIŞMALARA KATILIN
Gönüllü olarak başka insanlara yardım edin.
Bunu yaptığınızda, diğer insanları mutlu etmenin ne kadar tatmin edici bir şey olduğunu fark edeceksiniz.
Hafta sonları, eşinizle birlikte Çocuk Esirgeme Kurumu’na gitmek iyi bir fikir olabilir.
9. KENDİ MOTİVASYONUNUZ İLE BAŞKALARINI MOTİVE EDİN
En iyi öğrenme yöntemi, öğretmektir. Çocuklarınızın motive olmalarına, arkadaşlarınızın daha etkili
hedefler belirlemelerine, eşinizin kişisel hayallerine ulaşmasına yardımcı olun.
Onlara yardımcı olduğunuz zamanlarda, aslında kendinize de yardım ediyor olacaksınız.
10. ÇOCUKLAR İLE ZAMAN GEÇİRİN
Çocuklar ile zaman geçirmek size perspektif kazandıracaktır.
İşteki yada özel hayatınızdaki sıkıntı yada endişeler, çocuklarınız ile oynadığınızda eriyip gider.
Çocuklar her şeye basit yollu bakarlar ve bunu öğrenmek bile bizim için kar sayılır.
11. BADİLİK SİSTEMİ KURUN
Eşinizin kendi gelişimine yönelik hedefleri yada bir şeyleri başarmak isteyen yakın bir arkadaşınız var mı?
Eğer varsa, onlar ile ‘badilik sistemi’ kurun.
Birbirinizi motive edin, uyarın, cesaretlendirin ve hedeflerinizde yardımcı olun.
12. KENDİNİZE BİR MODEL BULUN
Kendisinden bir şeyler öğrenebileceğiniz rol model seçin.
Bu kişi, sizin saygı duyduğunuz ve kendisi gibi olmak istediğiniz birisi olmalıdır.
Saygı duyduğunuz bir insanı örnek aldığınızsa, tekerleği yeniden icat etmeniz gerekmeyecektir.
Eğer çevrenizde böyle bir kişi yoksa, ünlü bir lideri, sanatçıyı yada bilim adamını da rol model olarak alabilirsiniz.
Kendisi ve yaptıkları hakkında tüm bilgileri edinerek, hedeflerinize ulaşmak için kullanabilirsiniz.
13. YÜRÜYÜŞ YAPIN VE ARABA KULLANIN
Şöyle bir etrafı gezin yada bulunduğunuz semtte arabanızla dolaşarak, rahatlayın, serbest zaman geçirin.
Hepimizin rahatlamaya ihtiyacı var ve aslında hızlı yürüyüşler yapmak, araba kullanmak, gerçekten iyi birer çözüm.
Bu şekilde yaptığınız mekan değişikliği, üzerinizdeki olumsuz havayı dağıtacaktır.
14. BAŞARI HİKAYELERİNİ OKUYUN
Etrafınızdaki insanların başarı hikayelerini okuyun.
Günlük gazetelerde bile size ilham verebilecek, motive edecek ve harekete geçirecek düzinelerce küçük başarı hikayeleri var.
Kütüphaneler, sıradan insanların sıra dışı hikayelerini anlatan biyografi ve otobiyografileri ile dolu.
Hepsi, sizi başarıya ulaştırmak için raflarda heyecanla bekliyorlar.
15. MÜZİK DİNLEYİN
Müzik sakinleştirir, heyecanlandırır, hüzünlendirir ve hatta motive edebilir.
Koşu yaparken Rocky’nin film müziğini dinlemek, müziği motivatör olarak kullanmaya en güzel örnektir.
Sizi motive edecek şarkıları belirleyin ve ihtiyacınız olduğu durumlarda onlardan yararlanın.
Mesela, sabahları ofisime yada eğitim vereceğim şirkete giderken, ‘türkü’ dinlemekten çok zevk alıyorum ve
bu beni motive ediyor.
16. MOTİVE EDİCİ FİLMLER İZLEYİN
Sizi motive eden filmlerin listesini yapın ve küçük bir arşiv oluşturun.
Örneğin; Forrest Gump filmini izlemek pek çok kişiyi motive edebilir.
Biliyorsunuz bu filmde, IQ’su normal insanlardan çok daha düşük bir kişi, büyük başarılara imza atıyordu.
17. MOTİVE EDİCİ ALINTILARI OKUYUN
Gerek internette, gerekse kitaplarda size ilham verecek ve motive edecek binlerce alıntı bulunuyor.
İnternette dolaşın ve aranın çiçeklerden bal topladığı gibi bilgileri toplayın.
Bunlar işinize çok yaracaktır, çünkü hepimizin hayatı yorumlama şeklimiz farklıdır.
Hayata farklı açılardan bakmanızı sağlayacak hikayeler bile çok işinizi görecektir.
Bu konuda http://www.motivasyoncu.com adresinden de yararlanabilirsiniz.
18. SAĞLIKLI BESLENİN
Mutlu bir yaşam için, sağlıklı beslenme çok önemlidir.
İyi bir diyet, sizin vücut sisteminiz için gerekli olacak tüm besin, vitamin ve mineralleri içerir.
Fazlası zaten zararlı olacaktır.
Ne demişler, "sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur".
Vücudunuz ve motivasyonunuz için sağlıklı beslenin. Sigara ve alkolden uzak durun.
19. YETERİNCE UYUYUN
Bazı insanlara 6 saat uyku yeterken, bazıları için 8 saat gerekli olabilir.
Yeterince uyuduğunuza emin oluncaya kadar uyuyun.
Ancak, 8 saatten fazla olmamasına da dikkat edin.
Düzenli ve yeterli bir uykuya sahip olmanın, hem vücudunuz hem de zihniniz açısından ne kadar yararlı olduğunuz göreceksiniz.
20. SÜREKLİ ÖĞRENİN
En önemli ders bu. Etrafınızdaki dünya hakkında sürekli öğrenmeye devam edin ve asla durmayın.
Sizi ilgilendiren şeyler hakkında okuyun, dinleyin ve öğrenin.
Mesela, sorulan bir soruya "bilmiyorum" demenin tadını çıkarın, sonra hemen öğrenin.
Meraklı olun. Biliyorsunuz, merak ilmin hocasıdır.
21. HEDEFLERLE ÇALIŞIN
Hedefler ile ilgili en önemli ipucu bu. Hedeflerle çalış..!
Hedefler, hayatınızın tüm alanlarındaki gelişiminiz için önemlidir, eğer hedefsiz çalışırsanız,
gelişiminizde güçlükler ile karşılaşırsınız.
İstediğinizi elde etmek için, işinizi şansa bırakmanız hiç de iyi bir yol değildir.
Earl Wilson’un güzel bir sözü var.
Diyor ki : “Başarı mı? Başarı tamamen şansa bağlıdır. İnanmazsanız başarısız insanlara sorun..!”
Hedeflerle çalışın, onlar size başarıyı ve yanında meyvesi olan mutluluğu getireceklerdir.
22. BEYİN FIRTINASI YAPIN
Temiz bir kağıt ve kalem alın. Uygun bir ortama geçin. Kimsenin sizi rahatsız etmeyeceği, telefondan uzak.
Sonra, düşünün, düşünün ve tekrar düşünün. Aklınıza gelen her düşünceyi yazın.
Parasal hedefler, kişisel hedefler, İlişkisel hedefler, sağlığınız ile ilgili olanlar vs. Tüm fikirleri yazın.
Bitirdiğinizde, üzerinde çalışmak için gereğin fazla hedefiniz olacak. Bunlar arasından sizin için önemli olanları seçin.
23. HEDEFİNİZİ KAĞIDA YAZIN
Üzerinde çalışacağınız hedefi seçmeden önce, onu bir kağıda yazın, hedefinizin somutlaşmasını sağlayın.
Böylece, sizin için gerekli olup olmadığına daha kolay karar verebilirsiniz.
24. HEDEFİ SEÇME NEDENLERİNİZİ YAZIN
Neden bu hedefi seçtiniz? Hedeflerinizin her biri için, ”Bunun bana ne yararı var” sorusunu sorun.
Hedefi seçme nedenlerinizi kolaylıkla açıklayabiliyor olmalısınız.
Eğer açıklayamıyorsanız, bu hedefi listeden silin ve diğerine geçin.
25. HEDEFİNİZİN SPESİFİK OLMASINI SAĞLAYIN
Hedefinizin etkili olabilmesi için, onu spesifik olarak ele alın.
“Çocuklarınız ile ilişkilerinizi geliştirmek” çok önemli ve yapmaya değer olabilir,
ancak hedefiniz adına çok geniş bir tanımlama olacaktır.
Bunun yerine, daha spesifik bir hedef belirleyin.
Mesela, Pazar günleri beraber pikniğe çıkmak, akşam yemeklerinizi saat 19:00-20:00 arasında birlikte yemek,
yada gece yatmadan önce onlarla 1 saat sohbet ederek bilgi ve deneyimlerinizi aktarmak gibi.
Bu sizi hedefinize daha kolay ulaştırabilir.
26. TERMİNLER KULLANIN
Hedeflerinizin gerçekleşmesini engelleyecek en ölümcül şey, ertelemektir.
Bu problemin üstesinden gelmenin en iyi yolu termin kullanmaktır.
Hedeflerinizde yaptığınız gibi, terminlerinizi de spesifikleştirin.
Elimdeki projeyi 5 Ocak 2007’e kadar bitireceğim gibi...
27. BAŞLAMA TARİHİ KULLANIN
Termin önemli, ancak onun kadar önemli olan başka bir konu daha var ki, bu da başlama zamanının net olmasıdır.
Hedefiniz için yola çıkarken, başlama tarihini ertelemeye yönelik pek çok nedeniniz olacaktır.
Bunun üstesinden gelmek için, başlama tarihi belirleyin ve o tarihe sadık kalın.
28. BÜYÜK HEDEFLER SEÇİN
Hedeflerinizin etkili olabilmesi için, ulaşılabilir-zor olmalıdır.
Eğer hedefiniz başarılması kolay ise, motivasyonunuz düşer.
Hedefleriniz ulaşılabilir olmalı, ancak aynı zamanda sizin mevcut yetenek ve becerilerinizi geliştirmenizi
gerektirecek kadar da zor olmalıdır.
29. ULAŞILABİLİR HEDEFLER BELİRLEYİN
Ulaşamayacağınız hedefler belirlemek, sununda, sizde hayal kırıklığı, kızgınlık ve özgüven sarsılması yaratır.
Hedefleriniz ulaşılabilir-zor ve mantıklı olmalıdır.
30. DETAYLI AKSİYON PLANI HAZIRLAYIN
Hedeflerinizin her bölümü için, adım adım detaylı aksiyon planı hazırlayın.
Pek çok hedef, ne zaman ne yapılacağı planlanmadığı için başarısızlığa uğrar.
Yapacağınızı planlayın ve planladığınızı yapın.
31. ABARTMAYIN ( GEREĞİNDEN FAZLA HEDEF İLE ÇALIŞMAYIN)
Aynı anda çok fazla hedef üzerinde çalışmayın. Başlamak için bir ila üç arası hedef uygun olacaktır.
32. İLERLEMENİZİ ÖLÇÜN
Çalışmalarınızdaki ilerlemenizi ölçün. 300 sayfalık bir roman yazmak istiyor olabilirsiniz.
300 sayfayı birden hedeflemeyin.
25 ila 50 sayfalık artışlar şeklinde düşünün ve tamamladığınız sayfaların günlük çetelesini tutun.
İlerlemenizi ölçmek, hedefiniz gerçekleşinceye kadar motivasyonunuz en üst seviyede tutacaktır.
33. İSTEK LİSTESİ HAZIRLAYIN
Kendinizi yapmak zorunda hissettiğiniz yada yapmayı gönülden istediğiniz 10 şeyin listesini yapın.
Bir iş kurmak, maratonda koşmak, Avrupa’yı ziyaret etmek, Japonca öğrenmek vs.
Bu listeyi ofisinizde ve/veya evinizdeki panoya yapıştın.
34. HATIRLATICILAR KULLANIN
Post-it’ler günlük görevlerinizi ve hedeflerini hatırlamanız için mükemmel araçlardır. Tabii, abartmamak kaydıyla.
Birbiri üstüne geçmiş, ne olduğu okunmayan onlarca not, size hiçbir yarar sağlamayacaktır.
35. KENDİNİZİ ÖDÜLLENDİRİN
Kendiniz için ödüller belirleyin.
Hedefinize ulaştığınızda yada küçük de olsa bir adım attığınızda kendinizi ödüllendirin ve bunu kutlayın.
Çok çalıştınız ve bunu hak ettiniz.
Ailenizle dışarıda yemek yiyin, kısa bir seyahate çıkın yada sizi mutlu edecek başka şeyler yapın.
Davranış her şeydir. Aşağıdaki ipuçları, kazanan davranışlara sahip olmanıza yardımcı olacaktır.
36. DOĞRU KELİMELERİ KULLANIN
Günlük konuşmalarınızda, ‘Bunu başarabilirim’ yada ‘Bir çözüm buluruz’ gibi olumlu cümleler kullanmaya dikkat edin.
Kurduğunuz, cümlelerin sizin psikolojiniz ve davranışlarınız üzerinde son derece önemli etkileri olduğunu unutmayın.
37. İYİMSER OLMAK İÇİN ÇABA HARCAYIN
İnsanların ne kadar başarılı oldukları, iyimser yada kötümser olmalarına göre değişir. Pozitif davranışlara sahip olmak, üzerinde uğraşmanız gereken bir şeydir. Önemli olan, ne olduğunuz yada olmadığınız değil, ne olabileceğinizdir.
38. ARKADAŞLARINIZI SEÇİN
Arkadaşlarınızın negatif davranışları mı var? Bu sizi etkiliyor mu?
Birlikte zaman geçirdiğimiz insanlar, çoğu zaman bizim tutumumuzu etkileyebilir. Eğer ofisinizdeki yada evinizdeki bireyler sizi negatif yönde etkiliyorsa, bu durumu değiştirecek gerekli adımları atın.
39. DEĞİŞİME İHTİYACINIZ OLDUĞUNU NASIL ANLAYACAKSINIZ?
Mutsuz olduğunuzu anladığınızda, bunu kendinize itiraf edin ve kendinizi korumaya alın. Bu yapılması çok zor olan bir şey, özellikle bir şeyleri kendinize itiraf edecek durumda değilseniz. Yapılması zor, ancak değerli. Karamsarlığa düşmeye başladığınızda, farkına varın ve bu durumu değiştirin.
40. DİĞERLERİNİN NE DEDİĞİNİ DİNLEYİN
Kendimize pozitif bir insan olduğumuzu söylemekten hoşlanıyor olabiliriz, fakat bu her zaman doğru değildir. Arkadaşlarınızın ve ailenizin sizin davranışlarınız ile ilgili söylediklerine kulak verin, duymak istemeyeceğiniz şeyler söyleyebilirler. Fakat, unutmamak gerekir ki; hayattaki en iyi değişimler, yapıcı eleştirilerden gelir.
41. SİZİ NELERİN HUZURSUZ ETTİĞİNİ ÖĞRENİN
Sizi nelerin huzursuz ettiğini bildiğinizde, içinde bulunduğunuz olumsuz durumdan uzaklaşabilir ve bunun sonucu ortaya çıkan gerilim ve hayal kırıklıklarından korunabilirsiniz.
Eğer kaçamayacağınız bir durum söz konusu ise, onu daha iyi bir hale getirmek için neler yapabileceğinizi düşünün.
42. SİZİ NELER MUTLU EDER?
Bu sizin psikolojiniz ve tutumunuz için hayati önem taşır. Sizin ‘mutluluk’ tuşunuz tutum ve davranışlarınızı tekrar ve tekrar geliştirmek için gereklidir. Mesela ben, kötü bir ruh hali içerisindeysem, sabah kahvaltı yapıp yapmadığımı kontrol ederim. Eğer yemediysem, sistemime besin aldıktan sonra 180 derecelik bir dönüş yaşarım. Ruh halim düzeliverir.
43. ARA VERMESİNİ BİLİN
Şimdi dışarıya çıkın ve açık havada kısa bir yürüyüş yapın.
Sıkıntı duyduğunuz durumlarda, ara vermesini bilin. Bu sizin olaylara farklı bir perspektiften bakmanızı sağlayacaktır. Mesela, eşinizle problem mi yaşadınız yada amiriniz sizi demoralize edecek şeyler mi söyledi, ani tepkilerden kaçının, bir ara verin, etraflıca düşünün ve öyle harekete geçin.
Bununla birlikte, sürekli çalışmayın, ara vermesini bilin. Baltanızı bilemeden yeni odunlar kesmeye kalkmayın. Aşağıdaki *hikaye size yardımcı olacaktır.
BALTAYI BİLEMEK
"Çalışacağım ve kendimi hazırlayacağım. Ve bir gün şans kapımı çalacak."
Abraham LINCOLN
Bir ormanda iki kişi ağaç kesiyormuş. Birinci adam sabahları erkenden kalkıyor, ağaç kesmeye başlıyormuş, bir ağaç devrilirken hemen diğerine geçiyormuş. Gün boyu ne dinleniyor ne öğle yemeği için kendine vakit ayırıyormuş. Akşamları da arkadaşından bir kaç saat sonra ağaç kesmeyi bırakıyormuş. İkinci adam ise arada bir dinleniyor ve hava kararmaya başladığında eve dönüyormuş. Bir hafta boyunca bu tempoda çalıştıktan sonra ne kadar ağaç kestiklerini saymaya başlamışlar. Sonuç: İkinci adam çok daha fazla ağaç kesmiş. Birinci adam öfkelenmiş :
· "Bu nasıl olabilir? Ben daha çok çalıştım. Senden daha erken işe başladım, senden daha geç bitirdim. Ama sen daha fazla ağaç kestin. Bu işin sırrı ne?" İkinci adam yüzünde tebessümle yanıt vermiş :
· "Ortada bir sır yok. Sen durmaksızın çalışırken ben arada bir dinlenip baltamı biliyordum. Keskin baltayla, daha az çabayla daha çok ağaç kesilir."
Kendimizi geliştirmek, baltamızı bilemektir. Kendimize zaman ayırıp,yaşamımızı objektif bir bakışla gözden geçirmektir. Zayıf bulduğumuz alanlarımızı geliştirmek için çaba göstermektir. Bu zihnimizin, ruhumuzun karakterimizin güçlenmesi için olmazsa olmaz bir koşuldur.
Delfi’deki ünlü tapınakta Sokrates’in şu sözü yer alır: "İnsan Kendini Tanı" Kendini tanımak, şu anda olduğumuz noktayla olmak istediğimiz nokta arasındaki yoldur. Kendini tanımak, kendimizi nasıl gördüğümüz ile başkalarının bizi nasıl gördüğü arasında açı olmaması anlamına gelir. Bireysel ve iş yaşamımızda başarılı, mutlu ve doyumlu olmak istiyorsak, baltamızı bilemek için kendimize zaman ayırmalıyız...
44. HAREKETE GEÇMEDEN ÖNCE İKİ KERE DÜŞÜNÜN
Harekete geçmeden önce, nedeniyle birlikte hareketiniz hakkında düşünün. Eğer bir çalışanınız, sizi de etkileyebilecek bir yanlış yaptıysa, hemen bağırıp çağırmayın. En iyi karşılık (yanıt) üzerinde düşünün. Bunu iki kere yaptıktan sonra harekete geçin.
İki kez dinleyip, bir kez konuşmamız için, iki kulağımız ve bir ağzımız olduğunu unutmayın.
45. TEPKİ&YANIT (REACT VS. RESPOND)
Bu iki kelime, mutlu, istekli, pozitif insan ile üzgün, bitkin ve negatif insan arasındaki farktır.
Hayatınızda sizi direk yada dolaylı olarak etkileyecek şeyler olduğunda, buna yanıt verin. Yani, üzerinde düşünün, çözüme odaklanın.
Eğer tepki verirseniz, nedenleri atlamış ve o andaki duruma odaklanmış olursunuz. Sonuçta, daha fazla sıkıntı ve hayal kırıklığı dışında elinize bir şey geçmez.
Tepki değil, yanıt verin.
46. SAHİP OLDUĞUNUZ ŞEYLERİN DEĞERİNİ BİLİN
Etrafınıza bakın ve sahip olduğunuz şeylerin değerlerinin farkına varın. Arkadaşlarınız, aileniz, kariyeriniz, eviniz yada başka herhangi bir şey. Bu bile başlı başına bir mutluluk kaynağıdır. Kötü şeylerin hayatımıza nasıl girdiğinin önemi yok, biz sahip şeyler için şükretmeliyiz.
Farklı bir bakış açısıyla bakın ve hayatınızdaki güzel şeylerin tadını çıkarın.
47. HER ZAMAN MUTLU OLMAK ZORUNDA DEĞİLSİNİZ
Bazen, kendinizi kötü hissetmenizin hiçbir kötü yanı yok. Her zaman, dışadönük, heyecanlı, enerji dolu olmak zorunda değilsiniz.
Bir şeylerin yolunda gitmediği, kendinizi iyi hissetmediğiniz günler olacaktır. Dert etmeyin, problemler geçer.
48. MANTIĞINIZLA HAREKET EDİN
Sorunlara mantığınızla yaklaşın. Duygularınızla hareket ederseniz, sonuçlarına katlanmak zorunda kalırsınız.
49. DEDİKODUCULARDAN UZAK DURUN
Etrafınızdaki negatif konuşmalara katılmayın. Eğer, konuşmanın bu yönde ilerlediğini görürseniz, özür dileyerek kibarca oradan uzaklaşın.
50. GÜNE İYİ BAŞLAYIN
Güne gülümseyerek başlayın. Bugün, başarılacak ve hoşlanılacak pek çok şeye sahip olacaksınız. Hayat kısa..! Ancak, bugün geriye kalan hayatınızın ilk günü. Bunu asla unutmayın.

|
Çalışma hayatının genel prensipleri:
Her işin ve mesleğin kendi bünyesine mahsus çalışma ve işleme usul ve kuralları vardır. Bunları meslek sahipleri bilir. Bir de, bedeni ve fikri her çeşit iş ve çalışma hayatının ve başarılı olmanın bazı genel ve gerçekçi kuralları vardır. Bunlardan bazıları şöyledir:
* Çalışmak için müsait vakit bekleme. Her zamanı çalışmak için müsait bil. Kendine göre müsait vakit beklersen, o hiçbir zaman gelmez.
* Çalışmak için müsait yer arama. Her yeri çalışmak için müsait bil. Kendine göre müsait yer beklersen, o yeri hiç bulamayabilirsin.
* Bir günde ve bir zamanda yapman gereken bir işi, bir dersi, bir vazifeyi [ibadeti] yarına erteleme. Çünkü her günün işi kendine yeter. [Hadis-i şerifte (Yarın yaparım diyenler helak oldu) buyruluyor.]
* Bir zamanda yalnız tek bir işi yap, yalnız bir ders, bir kitap, hatta bir konu üzerinde çalış. Tâ ki, dikkatin ve kuvvetin yayılıp zayıflamasın. Bir zamanda birden fazla işi yapayım diyen hiçbirini tam ve temiz yapamaz. Dünyaca tanınmış, en büyük İslam âlimlerinden biri olan İmam-ı Gazali’ye İhya-i Ulum adlı muazzam eserini nasıl bir çalışma ile vücuda getirdiğini sormuşlar: “Bir zamanda yalnız bir konu, bir mesele üzerinde çalıştım” demiş.
* Başladığın bir işi bitirmeden başka bir işe başlama. Yarıda kalan iş başlanmamış demektir.
* Bir günün işini (dersini, vazifesini) bitirdikten sonra ertesi günü ne iş yapacağına karar ver, yahut hiç olmazsa çalışmaya başlamadan evvel, hangi iş (ders, kitap) üzerinde çalışacağını düşünüp kararlaştır ve çalışmaya bu kararla otur.
* Bir işe başlamadan, bir dersi öğrenmeye, bir kitabı okumaya oturmadan önce düşün ve çalışman için gereken şeyleri yanında ve elinin altında bulundur. Tâ ki, ikide bir kalem, kağıt aramaya kalkıp da dikkatin dağılmasın.
* Çalışmaya oturduğun zaman tıpkı ateş hattında düşmanı gözetleyen bir asker gibi uyanık ol, ve dikkat kesil ve bütün ruhi ve bedeni kuvvetinle kendini işe ver, o işe konsantre ol. [İşi kendine düşman bil, sen onu güzel bitirmezsen, o seni kötü şekilde bitirir.]
* Bir işe başlamadan önce, o işi en kısa bir zamanda, en kolay ve en temiz bir surette nasıl yapmak, nasıl öğrenip etüt etmek mümkün olduğunu iyice düşünüp hesapla. [Plansız programsız projesiz işe başlayana ahmak denmez mi? İslam âlimleri, (Doğru sebebe yapışan, doğru netice alır) buyuruyorlar.]
* Çalıştığın bir iş üzerinde herhangi bir güçlüğü yenmeden bir adım bile gerileme. İyi bil ki, yılgınlık maskeli bir tembelliktir. Yine bil ki, çalışma sevgisi, güçlükleri yenmekten doğar ve kuvvetlenir. Güçlüğü yenmekten hasıl olan manevi zevk, eşsiz bir zevktir. Emin ol ki, savaşta zafer ve işte başarı yılmadan sabırla devam edenindir. Sebat önünde güçlükler erir ve imkansız görünenler imkanlı hâle gelir.
* İşinde rastladığın bir güçlüğü önce parçala. Her parçayı birer birer ve sıra ile yenmeye çalış. Bunun için, mesela, bir dersi, bir kitabı en basit elemanlarına, kısım ve konularına ayır. Sıra ile konuyu iyice ve noksansızca anlayıp öğrenmeden öbür konuya geçme. [Aynısını zaten her gün yemek içmek de yapıyorsun. Lokma lokma yiyor, yudum yudum içiyorsun. Bir elma birden yutulur mu? Bunu iş hayatında da uygula.]
* Devamlı ve intizamlı çalış. Her gün aynı saatlerde çalışmaya otur. Çalışmayı uzun aralıklarla kesip terk etme. Hasta ve yorgun değilsen tatiller de bile yavaş ve az da olsa çalış. Tâ ki çalışma alışkanlığın körlenmesin ve tekrar çalışmaya koyulmak için zahmet çekmeyesin.
* Bir iş üzerinde yorulursan dinlenmek için işini değiştir ve çalışma hızını yavaşlat. Fakat dinlenme bahanesi ile, asla boş oturma. Boş oturanın içi, işlemeyen demir gibi, pas tutar. [Akan su pislik tutmaz, durgun su pislik tutar, hastalık yapar.]
* Çok düşün. İyi bil ki, çalışmak mutlaka hareket etmek ve okumak, yazmak demek değildir. Düşünen bir insan, maden kuyularında kazma sallayan işçiden daha çok çalışıyor demektir.
* Verimli çalışmayı sakın iş üzerinde geçirdiğin zamanla ölçüp de, eh bugün şu kadar saat çalıştım, yetişir deme. Çalışmanın neticesine ve öğrendiğine bak. [Faydalı çalışmak, vakti doldurmak değildir, vakti kıymetlendirmektir, yani, dünya ve ahirette faydasını göreceğimiz neticeleri elde etmektir.]
* Fikri çalışmalar için, aynı saatlerde devamlı ve tertipli bir surette, günde iki üç saat bile kâfidir. Büyük filozof İbni Sina, dünyaca meşhur olan (Kitab-üş-şifa) sını, her gün, sabah namazından sonra Bağdat’taki bir caminin büyük kandili altında oturarak, kuşluk vaktine kadar, yani takriben iki saat çalışmak suretiyle vücuda getirmiştir. Meşhur İngiliz filozofu Spencer, muazzam eserlerini, günde iki saat çalışarak yazmıştır. Her sene, bin, bin iki yüz sayfalık eser veren Fransız edibi Emil Zola’ya başarısının sırrını sormuşlar: Her gün yalnızca üç saat çalışır ve yazarım demiş.
* Sebat et, damlaya damlaya göl olur ve aynı noktaya düşen damlacıklar, zamanla mermeri bile deler.
*Bir işe, bir derse, bir kitaba başladığın zaman, telaş edip sabırsızlanma. Sakin ve metin ol. Yol al, fakat acele etme. Sindirerek çalış ve öğren.
* İşinde ve dersinde herhangi bir fikri ve noktayı küçümseyerek ihmal edip geçme. Küçük ihmalden, bazen büyük zararlar doğduğunu unutma.
* Gece yatağa girince, kendini hesaba çek, o gün ne yaptığına bak, yarın ne yapacağına karar vermeden uyuma.
* Her gün iyi bir eserden sesli olarak beş on sayfa oku. Bu sayede konuşma ve söz söyleme yeteneğin gelişir.
* Rastladığın hikmetli bazı güzel ifadeleri ezberle. Bu sayede hem kelime ve ifade haznen zenginler hem de hafızan kuvvetlenir.
* Çalıştığın bir dersin, bir kitabın konularını bitirdikçe, kitabı kapayıp, okuduğunu ezberden özet halinde not et. Bir dersi, bir kitabı en iyi anlayıp öğrenmenin yolu, yazarak, not tutarak çalışmaktır.
* Bir dersten öğrendiğin, bir kitaptan okuduğun konuları arkadaşlarınla ezberden müzakere et. Bu suretle hem zekan işler ve öğrendiğin sindirilmiş olur, hem hafızan kuvvetlenir; hem de düzgün konuşma ve düşüncelerini açıkça ifade etme alışkanlığı kazanırsın.
* Dikkat et! Sözlerin ve yazıların kısa, açık ve anlamlı olsun.
* Okuduğun bir kitapta rastladığın güzel bir parçayı ve orijinal bir fikri -yerini ve sayfasını işaret ederek- not et. Bu suretle biriktirdiğin notları, bir dosyaya, bir fiş kutusuna sırası ile yerleştir. Bir yazı yazmak veya bir eser yapmak istediğin zaman, bu notlar senin için zengin bir malzeme hazinesi olur.
* Bir konu hakkında bir yazı veya bir eser yazmaya karar verdiğin zaman, önce, bu konu üzerinde yazılmış eserleri oku. Tâ ki, herkesin bildiği şeyleri tekrar edip ömrünü israf etme.
* Fikri çalışmanın herkesin mizacına göre değişen verimli ve kıymetli saatleri vardır. Bu saatler şahıslara göre değişebilir. Sabahın erken saatleri olabilir, kiminde gündüz kiminde gece olabilir. Kendine bak, senin kıymetli saatlerin hangileri ise, bunları hiçbir eğlenceye feda edip kaçırma.

|
Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) hayatinin her karesinde anlatacağı bir hususu en uygun ve en güzel bir üslupla anlatmış ve öğretmede de aynı metodu kullanmıştır. Bütün insanlığa rehber olan Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’in hayatına bakıldığında O’nun öğretim adına kullandığı bazı metotları öğrenmek, bütün insanlar için iyi bir örnek oluşturacaktır. Burada Efendimiz’in (sallallahu aleyhi ve sellem) kullandığı her bir metoda, onun hangi söz veya davranışının dayanak olduğunu anlatılmamış, sadece metod ifade edilmiştir:
1. Efendimiz, söylediği hakikatleri bizzat yaşayarak hayatıyla göstermiştir.
2. Dini yükümlülükleri tedrîcî (yavaş yavaş, basamak basamak) bir sistemle öğretmiştir.
3. Öğretmede orta yolda durmaya ve insanları bıktırmaktan uzak durmaya riayet etmiştir.
4. Öğrenenler arasındaki kişisel farklılıkları göz önünde bulundurmuştur.
5. Karşılıklı konuşma ve soru-cevap şeklini kullanmıştır.
6. Yanlış düşünceyi söküp atmak ve gerçek doğru bilgiyi net bir şekilde muhatabın kafasına yerleştirmek için akli ölçüleri kullanmıştır.
7. Muhataplarına soru yöneltmiş, böylece onların zeka ve bilgi seviyelerini ölçmüştür.
8. Mukayese ve örneklendirme metodunu kullanmıştır.
9. Benzetme ve halk arasında yaygın olarak kullanılan örnekleri kullanmıştır.
10. Anlattığı hususu, elinde herhangi bir şey ile yere ve toprağa çizerek bizzat göstermiştir.
11. Sözle beraber jest ve mimiklerini kullanmış ve el ile işaretlerde bulunmuştur.
12. Önemine binaen, halin mümkün kıldığı bir nesneyi bizzat eline almış, eliyle kaldırmış ve arkasından söyleyeceği hususu söylemiştir.
13. Muhataplarından bir soru gelmeden söze önce kendileri başlamazdı.
14. Muhatabının sorusuna eksik ve fazla olmadan cevap vermiştir.
15. Muhatabının sorusuna, onun ihtiyacına binaen, sorduğundan daha fazlasıyla cevap vermiştir.
16. Muhatabını, güzel bir hikmete binaen, sorduğu sorudan daha önemli bir hususa yönlendirdiği de olmuştur.
17. Soru soranın sorduğu soruyu tekrarlamasını istemiştir.
18. Muhatabın aldığı cevabı tekrar etmesini istemiştir. Böylece cevap unutulmayacaktır.
19. Bildiği bir husustan dolayı kişiyi imtihan etmiştir ki bununla doğru cevap vereceği için kişiyi sena etmek, övmek istemiştir.
20. Önünde olan bir olaya karşı susma yolunu tercih etmiştir.
21. Öğretme esnasında meydana gelebilecek imkan ve fırsatları değerlendirmiştir.
22. Latife ve şaka yoluyla (doğruyu söyleyerek latife yapmıştır) öğretmeyi tercih etmiştir.
23. Öğrettiği hususu yeminle tekit etmiş perçinlemiştir.
24. Öğretilen hususun önemine binaen sözü üç kere tekrar etmiştir.
25. Konunun önemini oturuşunu ve duruşunu değiştirerek ve sözü tekrar ederek göstermiştir.
26. Cevabı geciktirerek muhatabın sorusunu tekrar etmesini sağlayarak onu uyarmıştır.
27. Muhatabı intibaha sevk etmek için, onu omzundan veya elinden tutmuştur.
28. Muhatabı teşvik için veya onu sıkıntıya sokacak bir durumdan dolayı, bazı hususların gizli kalmasını yeğlemiştir.
29. Söyleyeceği hususun hafızalarda daha iyi yer etmesi veya ezberlenmesi için, sözü kısa ve öz bir şekilde ifade etmiş, daha sonra ise ayrıntılarına geçmiştir.
30. Cevabın birkaç madde ile verileceği durumlarda önce cevabın kaç maddeden oluştuğunu bildirmek için sayıyı söylemiş daha sonra saymıştır.
31. Va’z etme, nasihat etme ve öğüt verme metodunu kullanmıştır.
32. İnsanların şevklerini kamçılama veya neticesi elem verici hususlardan şiddetle uzaklaştırma (tergib ve terhib) metodunu kullanmıştır.
33. Kıssa ve geçmiş ümmetlere ve insanlara dair haberlerle öğretme metodunu uygulamıştır.
34. Sorunun cevabının muhatabı utandırma ihtimali olan hususlarda önce nazik bir hazırlık süreci hazırlamış ve soruyu öyle cevaplandırmıştır.
35. Sorunun cevabının muhatabı utandırma ihtimali olan hususlarda üstü kapalı olarak kinaye yoluyla ve işaret ederek yetinmiştir.
36. Kadınlara öğretmeyi ve nasihat etmeyi de asla ihmal etmemiştir.
37. Halin gerektirdiği durumlarda öğretme hususunda azarlayıp paylamayı (ta’nif) ve kızmayı (gadab) da ihmal etmemiştir. Ne var ki onun paylaması ve kızması da merhamet yörüngesinde ve ümmetinin selameti için olmuştur.
38. Talim ve tebliğde, kitabeti (yazma metodunu) da kullanmıştır.
39. Yabancı dilleri (mesela Süryaniceyi) öğrenmesi için bazı sahabeleri görevlendirmiştir ki bu husus da günümüzde dünyanın dört bir tarafında İslam’ın güzelliklerini öğrenmek isteyenlere karsı yapılacak vazifenin çok önemli bir basamağını teşkil etmektedir.
40. Bizzat kendi mübarek zatıyla talimde bulunmuştur.

|