Yurtdışı borçlanmasında en son duruma bakılır siz hemen SSK’dan emekli olabilirsiniz

Yurtdışı borçlanmasında en son duruma bakılır siz hemen SSK’dan emekli olabilirsiniz

01.01.1967 doğumlu bayanım, 10.04.1984 ile 04.04.1988 yıllarında SSK’ya ödenmiş 625 günüm var. 27.02.1989 gününden beri Almanya’da ev hanımı olarak ikamet ediyorum. 27.02.2005 günü Bağ-Kur’a 5910 gün ödeme yaptım sizin internet sayfanızdaki yazıların devamlı takipçisiyim siz geçenlerde yeni yönetmelik çıktı dediniz, vatandaş yurtdışına çıkmadan önce hangi kuruma bağlıysa o kuruma ödeme yapacaksınız diye. Şimdi ben SSK’ya 1270 gün ödeme yapıp SSK’dan emekli olabilir miyim? Ne zaman emekli olabilirim. Bu arada Ankara’daki memurların mevzuattan haberleri yok. Nalan Çambel

Nazan hanım en baştan ifade edeyim, bahsettiğiniz 625 günlük SSK çalışmasından sonra 5910 günlük yurtdışı (ev hanımlığı) borçlanmasıyla SSK’dan hem de hemen emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 1270 gün prim ödemenize falan gerek yok. Hatta fazla bile ödemişsiniz size 5000 günü tamamlayacak kadar borçlanma süresi yeterdi. İsterseniz fazla ödemelerinizi de geri isteyebilirsiniz.

Konuyu açmak gerekirse, SGK’nın Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Dairesi Başkanlığı’nın 02.01.2009 günü yayınladığı, “Yurtdışında Geçen Sürelerin Borçlandırılması ve Değerlendirilmesi” konulu 2008/115 sayılı Genelgesine göre, “Türkiye’de sigortalılık varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılık yoksa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edileceği hükme bağlanmıştır.” Siz en son SSK’lı iken şimdi ev hanımı sürenizi SGK’ya ödediğinizden bütün ödedikleriniz SSK’lı (4/a’lı) gibi değerlendirilmelidir.

Ancak, sizin de yazınızda belirttiğiniz üzere başvuru yaptığınız yerdeki memurlar buna uymadıkları konusunda epey şikayet alan SGK bu durumu genelgesinde de belirtmiş ve demiştir ki, “Bu düzenlemede, borçlandırılan sürenin niteliğinden söz edilmeden hangi sigortalılık kapsamında değerlendirileceği Türkiye’de çalışmanın bulunması yada bulunmamasına bağlanmıştır. Bununla birlikte, bazı ünitelerimizce, ev kadını olarak geçen sürelerin Bağ-Kur’ca borçlandırılacağı ve bu şekilde borçlandırılan sürelerin Bağ-Kur kapsamında geçen bir hizmet olarak değerlendirileceğine ilişkin Kanunun 5754 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki şeklinde yer alan hükmünün, 08/05/2008 tarihinden sonra da uygulandığı tespit edilmiştir…” diyerek memurlarını uyarmıştır.

Hatta SGK için bu uyarı yetmemiş aynı konuyu bir de üzerine vurgu yaparak vermiş bakın ne demiştir…”Yeniden vurgulamak gerekirse, yurtdışında ev kadını olarak geçen süreler de, Türkiye’de Kurumumuza tabi sigortalılık varsa; borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre ilgili birimce borçlandırılacak ve borçlandırılan süreler en son sigortalılık haline göre, Türkiye’de sigortalılık yoksa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir…”

Sadece 30 gün prim sağlık için yetmez

Hali hazırda, Bilkent Üniversitesi yüksek lisans ikinci sınıf öğrencisiyim. 1984 doğumlu olmam nedeniyle, SSK emeklisi olan ve 4 sene önce vefat eden babam üzerinden 25 yaşına kadar olan SGK’dan yararlanma durumum sonra ermiş midir?

İkinci olarak, 2008 (5 ay) yılında 1 ay kadar çalışmam dolayısı ile 30 günlük sigorta primim yatırılmış durumda. Acaba bu 30 günlük prim benim SGK ile anlaşmalı bir hastanede tedavi görmem için yeterli midir? Yasin Dalgıç

GSS (genel sağlık sigortası) uygulaması gereğince 25 yaşını tamamlamışsanız (1984 yılının mart ayından sonra doğmuşsanız o aya kadar devam eder) artık babanız üzerinden yetim aylığı alamayacağınız gibi sağlık yardımı da alamazsınız. Üniversite öğrencisi olarak mediko sosyallerden yararlanabilirsiniz. Bu arada 2008 yılı 5 aydaki 30 günlük çalışmanız nedeniyle hemen sigortalı bir işe girmek şartıyla GSS’den yararlanabilirsiniz. Sigorta çalışmaya başlamazsanız o 30 gün bir işe yaramaz.

Evet, GSS ile sağlıktan yararlanmak için sigortalı çalışanlar için 30 gün prim ödemek yeterli ama işten çıkanlar öncelikle işten ayrılma tarihinden itibaren 10 gün daha sağlıktan yararlanırken, işten çıktıkları gün (geriye doğru bir yıl içinde) 90 günleri varsa bir 90 gün ilave sağlık hizmeti alabilirler.

Raporlu işçiye ücret ödenir mi?
İş kazası geçiren bir personelimize istirahatli olduğu sürelerde maaşını tam ödedik. Ancak SSK’dan ve internetten aldığımız bilgiler doğrultusunda prim kesintisi yapmayarak (SSK gününü de 0 geçtik) sadece vergi ve damga vergisi ödemesi yaptık. İşyerimizde sendika ve toplu sözleşme yok. Ancak SSK tarafından yapılan inceleme sonunda SSK müfettişleri tarafından prim kesilmesi gerektiğini söylediler. Sizce doğrusu nedir? Biz yanlış mı yaptık? Geriye dönük ek bildirge mi vermeliyiz? Zühre Turgut

Normal şartlarda istirahatli yani raporlu olan işçiye, işverenlerinin ücret ödeme yükümlülüğü yoktur. Bu istirahat süresinde SGK’dan işçiye geçici işgöremezlik ödeneği verilir. Mesela aylık 1000 lira brüt ( 720 lira net) kazancı olan bir işçi işkazası nedeniyle bir ay işe gidememişse SGK’dan (1000 X 2/3=) 666 lira geçici işgöremezlik ödeneği alacaktır. Aynı işçiye işveren isterse atıfet (yardım) kabilinden ücret ödemesi yapabilir ama bu ödemelerin SGK’ya bildirilmesi gerekir. Para işverenin ister öder ister ödeme ama işçiye ödeme yaparsa hem vergilerini hem de primlerini ödemek zorundadır. Bu nedenle bu ödeme yaptığınız aylar için ek aylık prim hizmet belgesi vermeniz gerekir.
Miras reddedilse bile dul aylığı alınır
Bacanağım on gün önce vefat etti kendisi SSK emeklisi idi eşi de SSK emeklisi ikisi de emekli maşı alıyorlardı fakat bacanağımın çok borcu var ve de kalan hiç miras yok eşi reddi-miras yaparsa bacanağımın emekli maşını alabilir mi? Baldızım kendi SSK’dan emekli maşı alıyor bir engel teşkil eder mi? R. Ulupınar

Medeni Kanunumuz gereğince vefat edenin mirasçıları isterlerse mirası istemeyebilirler. Sigortalının veya emeklinin vefatıyla kalan mirası ölüm tarihinden itibaren üç ay içinde reddetme hakkı mirasçılara tanınmıştır. Mirası ret olayı Medeni Kanun ile düzenlenmiş iken dul ve yetim aylığı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile düzenlenmiş olup aralarında herhangi bir bağ veya ilgi bulunmamaktadır. Velhasıl mirası reddetmek ile insanların eşlerinden ve ana-babalarından dolayı SSK’dan dul-yetim aylığı almasına engel olmaz. Zira, SGK’ya dul aylığı talebiyle başvuru yaparken, başvuru belgeleri arasında, ölüm ilamı veya mirasçılık belgesi aranmamakta, sadece vukuatlı nüfus kaydına itibar edilmektedir. Yani eşin ölümünü gösteren belge yeter ve eş hem kendi aylığını hem de vefat eden eşinin emekli aylığının da yüzde 50’sini alabilir. Eski 506 sayılı Kanun’a göre bu oran yüzde 75 idi ama sosyal güvenlik reformu denilen kanuni düzenleme ile yüzde 50’ye düşürüldü.
Ali Tezel / Haber Türk.